در حالی که ما اغلب به استرس به عنوان چیزی منفی فکر می کنیم که باید از آن اجتناب کرد، اما در واقع استرس بخشی طبیعی و مورد انتظار از زندگی روزمره است. شاید از شنیدن این تعجب کنید که برخی از استرس ها در واقع به عنوان "استرس خوب" در نظر گرفته می شود. استرس خوب که با عنوان یوسترس نیز شناخته می شود، نوعی از استرس است که ممکن است قبل از اولین قرار ملاقات یا یک مسابقه مهم احساس کنید.
زمانی که ما استرس خوب را احساس می کنیم، ضربان قلب مان افزایش می یابد، تعداد تنفس مان بیشتر می شود و هیجانی از هیجان را احساس می کنیم. این یک تغییر کوتاه مدت در بدن مان است که کمک می کند تا احساس هیجان و انرژی کرده و برای بهترین عملکرد خود آمادگی داشته باشیم.
ما به ندرت می شنویم که کسی بگوید: "من واقعاً احساس استرس می کنم و این عالی است". اما باید بدانیم که اگر مقداری استرس از نوع «استرس خوب» را در زندگیمان نداشتیم، احساس بیسکانی و ناراحتی میکردیم. اگر استرس را به عنوان هر چیزی که هموستاز ما را تغییر می دهد تعریف کنیم، آنگاه استرس خوب، در اشکال مختلف آن، برای یک زندگی سالم حیاتی است. بسته به موقعیت، استرس بد یا پریشانی، حتی می تواند به استرس خوب تبدیل شود و برعکس.
در یک نگاه
استرس خوب به شما کمک می کند تا احساس هیجان و انرژی داشته باشید و داشتن آن در زندگی بسیار مهم است. در حالی که استرس بد می تواند به سلامتی شما آسیب برساند، استرس خوب می تواند بهزیستی را افزایش دهد. تغییر درک شما از استرس و همینطور اضافه کردن فعالیت های مثبت برای ترویج یوسترس (معروف به نوع خوب استرس) می تواند کمک کننده باشد. این استراتژی ها در کنار یکدیگر به شما کمک می کنند تا تعادل سالمی در زندگی خود ایجاد کنید.
استرس خوب چیست؟
"استرس خوب" یا آنچه روانشناسان از آن به عنوان "یوسترس" یاد می کنند، نوعی استرس است که ما هنگام هیجان آن را احساس می کنیم. نبض ما تند می شود و هورمون های ما افزایش می یابد، اما هیچ تهدید یا ترسی وجود ندارد.
وقتی سوار ترن هوایی میشویم، برای ارتقاء شغلی رقابت میکنیم یا به اولین قرار ملاقات میرویم، این نوع استرس را احساس میکنیم. محرک های زیادی برای این استرس خوب وجود دارد و ما را زنده نگه داشته و در مورد زندگی هیجان زده می کند.
سطح معینی از استرس کمک می کند ذهن و بدن شما هوشیار و آماده پاسخگویی باشد. این می تواند انگیزه دهنده باشد و به شما کمک کند بهترین عملکرد را داشته باشید.
طبق قانون یرکس-دادسون، استرس می تواند عملکرد را - حداقل تا یک نقطه خاص - بهبود بخشد. هنگامی که از آن نقطه عبور کردید، استرس می تواند بر توانایی شما برای عملکرد خوب تأثیر منفی بگذارد.
همچنین بخوانید: 7 فعالیت سرگرم کننده برای کاهش استرس
استرس خوب در مقابل استرس بد
نوع دیگر استرس استرس شدید و حاد است. این نوع استرس از سورپرایزهای سریع می آید که نیاز به پاسخ دارند. استرس حاد پاسخ استرس بدن را نیز تحریک می کند، اما محرک ها همیشه شاد و هیجان انگیز نیستند. این همان چیزی است که ما معمولاً به عنوان "استرس" (یا "استرس بد") در نظر می گیریم.
اگر راه هایی برای آرامش سریع پیدا کنیم، استرس حاد به خودی خود ضرر زیادی ندارد. هنگامی که با عامل استرس زا مقابله شد، باید بدن خود را به حالت هموستاز یا قبل از استرس آن برگردانیم تا سالم و شاد باشیم.
استرس مزمن شکل دیگری از استرس بد است. زمانی اتفاق میافتد که مکرراً با عوامل استرسزایی مواجه میشویم که تلفات سنگینی را به همراه دارند و احساس میکنیم غیرقابل اجتناب هستند. یک شغل پر استرس یا یک زندگی ناخوشایند در خانه می تواند استرس مزمن را به همراه داشته باشد. این همان چیزی است که ما معمولاً به عنوان استرس جدی به آن فکر می کنیم.
از آنجایی که بدن ما برای استرس مزمن طراحی نشده است، اگر استرس مزمن را برای مدت طولانی تجربه کنیم، میتوانیم با اثرات منفی سلامتی (هم جسمی و هم روحی) مواجه شویم.
چگونه استرس خوب می تواند مفید باشد؟
استرس دقیقا چگونه می تواند مفید باشد؟ هنگامی که در مورد چیزی هیجان زده می شوید، احتمال بیشتری وجود دارد که احساس هوشیاری و انگیزه کنید. این می تواند خلق و خوی شما را بهبود بخشد و به شما کمک کند بهترین عملکرد را داشته باشید. اما اینها تنها مزایای استرس خوب نیستند.
- فواید شناختی: تحقیقات نشان میدهد که استرس کوتاهمدت تأثیر مثبتی بر حافظه دارد. این می تواند در برخی شرایط مانند هنگام شرکت در امتحان مفید باشد.
- انعطاف پذیری بهتر: زمانی که با یک موقعیت استرس زا مواجه می شوید، می تواند به شما کمک کند تا در مورد خودتان، مهارت ها و محدودیت هایتان بیشتر بدانید. همانطور که بیشتر در مورد توانایی های خود یاد می گیرید، به احتمال زیاد در آینده احساس می کنید که می توانید چنین موقعیت هایی را مدیریت کنید.
- ایمنی قوی تر: در حالی که استرس بد به سیستم ایمنی بدن شما آسیب می رساند، برخی تحقیقات نشان می دهد که استرس های کوتاه مدت می توانند به بهبود توانایی بدن برای مقابله با بیماری و آسیب کمک کنند. به عنوان مثال، در یک مطالعه، محققان دریافتند که استرس کوتاه مدت باعث بهبود ایمنی در افراد مبتلا به عفونت یا زخم می شود.
نمونه هایی از استرس خوب
بله، شما می توانید استرس خوب را به زندگی خود اضافه کنید! در حالت ایده آل، شما فعالیت هایی را انتخاب می کنید و اهدافی را تعیین می کنید که به شما احساس خوب، شادی و هیجان می دهد. برای سنجش اینکه آیا یک فعالیت ارزش وقت گذاشتن شما را دارد یا نه، به احساسی که فکر کردن به آن در شما ایجاد می کند توجه کنید.
آیا احساس هیجان می کنید؟ آیا این یک "می خواهم" است یا "باید"؟ مطمئن شوید که فعالیتهای «میخواهم» همه چیزهایی هستند که واقعاً میخواهید انجام دهید، و فعالیتهای «باید» شما کاملاً ضروری هستند.
نمونه هایی از راه هایی که می توانید استرس بهتری در زندگی خود ایجاد کنید عبارتند از:
- انجام پروژههای کاری که در مورد آنها هیجانزده هستید: این پروژهها به شما این امکان را میدهند که از نقاط قوت خود استفاده کنید. همچنین شما را برای یادگیری چیزهای جدید به چالش میکشند.
- کسب اطلاعات بیشتر در مورد چیزی که به آن علاقه دارید: سرگرمی ها و علایق شخصی می توانند منبع بزرگی از یوسترس باشند. می توانید مهارت یا چیزهای جدیدی را امتحان کنید که علاقه شما را حفظ کرده و توانایی های فعلیتان را به چالش می کشد.
- درگیر شدن در ورزش و فعالیت بدنی: حرکت دادن بدن می تواند نوعی استرس خوب باشد. همانطور که به کار خود ادامه می دهید، می توانید چالش هایی را اضافه کنید که به تقویت قدرت بدنی، انعطاف پذیری و استقامت شما کمک می کند.
- سفر به مکانهای جدید: سفر تجربیات و چالشهای جدیدی را به ارمغان میآورد و به شما امکان میدهد با افراد جدید ملاقات کرده و درباره فرهنگهای مختلف بیشتر بدانید. این می تواند استرس زا باشد، اما تا زمانی که هیجان زده باشید و سرگرم، استرس خوبی است.
تغییرات زندگی نیز می تواند منبع استرس خوب باشد. ازدواج، تشکیل خانواده، یافتن شغل جدید یا نقل مکان به یک مکان جدید، همگی انتقالهایی هستند که اغلب می توانند به روشی خوب استرسزا باشند.
با این حال، گاهی اوقات ممکن است این تغییرات عالی شروع نشوند. از دست دادن شغل یا پایان دادن به یک رابطه می تواند استرس بدی ایجاد کند. تغییر نحوه نگاه شما به موقعیت، مانند در نظر گرفتن آن به عنوان فرصتی برای رشد، می تواند به تغییر استرس بد به استرس خوب کمک کند.
اینکه آیا چیزی به عنوان استرس خوب یا استرس بد محسوب می شود نیز می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. چیزی که یک فرد به شیوه ای مثبت تجربه می کند، ممکن است باعث ایجاد ناراحتی در شخصی دیگر شود.
چگونه استرس خوب می تواند به استرس بد تبدیل شود
اگر بیش از حد استرس خوب را تجربه کنید می تواند برای شما به استرس بد تبدیل شود. (جویندگان هیجان این را از نزدیک لمس می کنند). دلیل آن هم این است که پاسخ استرس شما به هر صورت ایجاد می شود و اگر آن را به استرس مزمن یا چندین عامل استرس زا دیگر اضافه کنید، یک اثر تجمعی وجود خواهد داشت.
با خودتان هماهنگ باشید و زمانی که بیش از حد دچار مشکل شده اید به آن اذعان کنید. ممکن است نتوانید همه استرسها را از بین ببرید، اما اغلب راههایی برای به حداقل رساندن یا اجتناب از برخی از استرسهای زندگیتان وجود دارد که میتواند مدیریت بقیه را آسانتر کند.
اگر بتوانید از سخت ترین اشکال استرس اجتناب کنید، در مقابل انواع دیگر استرس که اجتناب ناپذیر هستند، انعطاف پذیری بیشتری خواهید داشت.
چگونه استرس بد می تواند به استرس خوب تبدیل شود
همه انواع استرس بد نمی توانند به استرس خوب یا یوسترس تبدیل شوند، اما این امکان وجود دارد که درک خود را از برخی از عوامل استرس زا در زندگیتان تغییر دهید. این تغییر می تواند تجربه شما از استرس را تغییر دهد.
بدن به شدت به تهدیدات درک شده واکنش نشان می دهد. اگر چیزی را به عنوان یک تهدید درک نکنید، به طور کلی هیچ پاسخ استرس مبتنی بر تهدید وجود نخواهد داشت.
اما اگر چیزی را به عنوان یک چالش درک کنید، ترسی که به طور معمول تجربه می کنید می تواند به هیجان، انتظار یا حداقل راه حل تبدیل شود. شما اغلب می توانید تغییر در ادراک را با موارد زیر ایجاد کنید:
- تمرکز بر منابعی که برای مقابله با چالش دارید
- دیدن مزایای بالقوه یک موقعیت
- یادآوری نقاط قوت خود
- داشتن ذهنیت مثبت (عادت به خوشبینانه فکر کردن)
با تمرین بیشتر به تهدیدها به عنوان چالش نگاه می کنید، این امر خودکارتر می شود و استرس خوب بیشتر و استرس بد کمتری را تجربه خواهید کرد.