عفونت دستگاه گوارش چیست؟

 انواع عفونت های دستگاه گوارش

عفونت‌های دستگاه گوارش را می‌توان بر اساس محل عفونت در بدن، علل میکروبی و محل اکتسابی آن‌ها از چند طریق دسته‌بندی کرد.

عفونت های مبتنی بر ناحیه بدن

ممکن است در نهایت با عفونت دستگاه گوارش فوقانی یا تحتانی مواجه شوید. عفونت دستگاه گوارش فوقانی در دهان، مری یا معده رخ می دهد، در حالی که عفونت دستگاه گوارش تحتانی روده ها را تحت تأثیر قرار می دهد.

همچنین، شدت عفونت بستگی به این دارد که چه قسمتی از بدن و چه اندامی درگیر شده است. عفونت‌هایی که فراتر از محل اصلی گسترش می‌یابند، عفونت‌های «پیچیده» نامیده می‌شوند و می‌توانند منجر به سپسیس یا حتی شوک سپتیک شوند که تهدیدکننده زندگی است.

عفونت های مبتنی بر میکروب

میکروب های مختلف - باکتری ها، انگل ها و ویروس ها - همگی می توانند منجر به عفونت معده شوند. میکروب های مسئول عفونت های شکمی می توانند به موارد زیر بستگی داشته باشند: 

• درجه توسعه اقتصادی
• منطقه جغرافیایی
• استانداردهای بهداشتی
• سطح بهداشت

عفونت های مبتنی بر مکان

عفونت‌های شکمی را می‌توان بر اساس جایی که در ابتدا به آنها آلوده می‌شوید، متمایز کرد. عفونت های اکتسابی جامعه در خارج از مراکز مراقبت های بهداشتی مانند بیمارستان ها پخش می شوند. عفونت های بیمارستانی از مراکز مراقبت های بهداشتی ناشی می شوند. آنها معمولاً جدی‌تر هستند، زیرا می‌توانند شامل باکتری‌های مقاوم در برابر آنتی‌بیوتیک باشند.

علائم عفونت دستگاه گوارش

علائم اصلی عفونت های گوارشی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد شکم
• اسهال
• تب
• تهوع و استفراغ
• گرفتگی معده

به طور کلی، علائم عفونت دستگاه گوارش در بیشتر موارد ممکن است تنها چند روز طول بکشند. اگر آنها بیش از چند هفته ادامه داشته باشند، زمان دریافت کمک پزشکی فرا رسیده است.

چه چیزی باعث عفونت های دستگاه گوارش می شود؟

باکتری ها و ویروس ها شایع ترین علل عفونت های دستگاه گوارش هستند. در بزرگسالان، نوروویروس بیشترین عفونت ها را ایجاد می کند و در کودکان، بزرگترین عامل عفونت روتاویروس است. آدنوویروس ها اغلب باعث عفونت های شکمی در کودکان می شوند.

سالمونلا شایع ترین باکتری عامل گاستروانتریت است. این باکتری در محصولات گوشتی، مرغ و تخم مرغ آلوده پنهان می شود. سایر منابع باکتریایی رایج عفونت گوارشی عبارتند از:

• استافیلوکوکوس اورئوس، که روی پوست و در غذاهایی مانند گوشت، مرغ، تخم مرغ و محصولات لبنی یافت می شود.
• شیگلا، که در مدفوع و آب آلوده یافت می شود
• باسیلوس سرئوس، که با برنج پخته شده مانده در ارتباط است
• کمپیلوباکتر، که در محصولات لبنی، گوشت و طیور یافت می شود
• اشریشیا کلی (E. Coli)، که در آب آلوده به مدفوع، گوشت گاو نپخته و شیر غیر پاستوریزه وجود دارد
• کلستریدیوم دیفیسیل، که اغلب در مراکز مراقبت های بهداشتی وجود دارد و اغلب افرادی که از نظر پزشکی آسیب پذیر هستند را تحت تاثیر قرار می دهد.
• لیستریا، که در محصولات و گوشت های اغذیه فروشی، و گوشت های نیم پز یافت می شود
• هلیکوباکتر پیلوری (H. Pylori)، که ناشی از آب کثیف یا ظروف غذاخوری، و همچنین غذا یا مایعات بدن شخص مبتلای دیگر، از جمله بزاق او است. این نوع عفونت با زخم و سرطان معده مرتبط است.

انگل ها یکی دیگر از علل عفونت های دستگاه گوارش هستند. انگل ها عبارتند از ژیاردیا لامبلیا (که در آب یافت می شود)، کرم های روده مانند کرم قلابدار و کرم نواری، کریپتوسپوریدیوم و توکسوپلاسما گوندی.

در جوامع، عفونت ها اغلب از فردی به فرد دیگر یا از طریق غذا یا آب آلوده سرایت می کنند. در محیط‌های مراقبت‌های بهداشتی، آنها می‌توانند از طریق تجهیزات آلوده مانند کاتتر یا ابزار جراحی نیز گسترش یابند.

عفونت دستگاه گوارش چگونه تشخیص داده می شود؟

بسیاری از عفونت های شکمی یا گوارشی نیازی به تشخیص ندارند، زیرا معمولاً طی چند روز خود به خود از بین می روند. اگر نیاز به مراجعه به یک پزشک دارید، او احتمالاً با پرسیدن سؤالات و معاینه فیزیکی در مطب شروع می کند.

انجام تست های آزمایشگاهی اغلب می‌توانند دقیقاً نشان دهند که چه چیزی باعث عفونت شده است. نمونه هایی از این آزمایش‌ها عبارتند از:

• آزمایش‌های تنفسی: یک ارائه‌دهنده بهداشتی می‌تواند تنفس فرد را برای تشخیص وجود باکتری‌هایی مانند هلیکوباکتر پیلوری آزمایش کند.
• تست های تصویربرداری: این آزمایش ها مانند سی تی اسکن می توانند اطلاعات بیشتری در مورد وضعیت اندام های داخلی همراه با تصاویر ارائه دهند.
• آزمایش‌های مولکولی: پزشک شما ممکن است از این آزمایش برای جستجوی ردپایی از یک موجود زنده استفاده کند. آنها می توانند به سرعت، گاهی اوقات تنها در چند ساعت، نتایج را به دست آورند.
• نمونه مدفوع: آزمایش نمونه مدفوع به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی اجازه می دهد تا مدفوع فرد را از نظر عفونت ناشی از باکتری ها و انگل ها بررسی کند.

درمان های عفونت دستگاه گوارش

بسیاری از عفونت های گوارشی که خود به خود از بین می روند، معمولاً نیازی به درمان ندارند، همانطور که نیازی به تشخیص ندارند. البته این بدان معنا نیست که هیچ کاری نمی توانید انجام دهید.

نوشیدن مقدار زیادی آب و سایر مایعات برای جایگزینی مایعات از دست رفته در اثر اسهال و استفراغ مهم است. هنگامی که آماده غذا خوردن هستید، به جای محصولات لبنی و غذاهای پرچرب و پر فیبر بر روی غذاهای ملایم مانند رژیم غذایی BRAT (موز، برنج، سیب، نان تست) تمرکز کنید.

رایج ترین درمان عفونت های باکتریایی آنتی بیوتیک است. یک پزشک، یک آنتی بیوتیک را بر اساس عفونت خاص انتخاب می کند. درمان عفونت های بیمارستانی، مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA)، می تواند بسیار دشوارتر باشد، زیرا آنها دیگر به بسیاری از آنتی بیوتیک های رایج پاسخ نمی دهند.

آنتی بیوتیک ها همچنین می توانند برخی از عفونت های انگلی را درمان کنند، اما واقعاً هیچ درمانی برای عفونت های ویروسی وجود ندارد. شما باید آنها را تحت نظر داشته باشید و مطمئن شوید که دچار کم آبی نمی شوید. اگر دچار کم آبی شدید، ممکن است لازم باشد برای دریافت مایعات داخل وریدی (IV) به بیمارستان بروید.

اگر آبسه ایجاد شود، ممکن است به تخلیه مایعات آلوده از بدن خود نیاز داشته باشید. گاهی اوقات، ممکن است برای برداشتن آپاندیس عفونی و ملتهب یا برای برداشتن یک زخم جراحی لازم باشد.

چگونه از عفونت های دستگاه گوارش پیشگیری کنیم

بهترین راه برای پیشگیری از عفونت های گوارشی کارهایی در راستای رعایت بهداشت است که عبارتند از: 

• تمیز نگه داشتن سطوح حمام و آشپزخانه
• شستن کامل دست ها بعد از استفاده از توالت، قبل از غذا خوردن یا تهیه غذا و اغلب در این بین
• اگر آب و صابون در دسترس نباشد، از ضدعفونی‌کننده‌های الکلی با حداقل 60 درصد الکل استفاده کنید.

نگهداری و آماده سازی صحیح غذا نیز می تواند از عفونت های شکمی جلوگیری کند:

• همیشه میوه ها و سبزیجات خام را قبل از خوردن بشویید.
• اطمینان حاصل کنید که تمام گوشت های غذا کاملا پخته شده اند (و هنگام صرف غذا از گوشت نیم پز استفاده نکنید).
• باقی مانده غذا را بلافاصله بعد از صرف آن در یخچال بگذارید.
• سطوح را مرتباً تمیز کنید، به خصوص بعد از تماس آنها با گوشت خام یا تخم مرغ.
• هنگام مسافرت، هیچ چیز خامی نخورید (مگر اینکه موز باشد) و فقط آبی بنوشید که جوشانده شده یا از بطری بهداشتی می آید، حتی هنگام مسواک زدن نیز از چنین آبی استفاده کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در حالی که عفونت های دستگاه گوارش بدون درمان یا مراقبت پزشکی از بین می روند، مواقعی وجود دارد که باید به پزشک مراجعه کنید. علائم عفونت‌های شدید که نیاز به مراقبت پزشکی دارند عبارتند از: 

• وجود خون در استفراغ یا مدفوع شما
• درد قفسه سینه
• گیجی
• کم آبی بدن
• سردرد
• ضربان قلب نامنظم
• ضعف
• کاهش وزن

یک بررسی سریع

عفونت های شکمی یا عفونت های دستگاه گوارش توسط میکروب های مختلفی مانند باکتری ها و ویروس ها ایجاد می شوند. تشخیص و درمان عفونت های گوارشی متفاوت است و با رعایت نکات بهداشتی می توان از بروز این عفونت‌ها پیشگیری کرد.

همچنین علائم عفونت دستگاه گوارش از اسهال تا حالت تهوع و استفراغ متغیر است که ممکن است خود به خود از بین برود. با این حال، برای علائمی مانند تب، علائم کم آبی شدید یا کاهش وزن ناخواسته به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

منبع