حسادت یک احساس و واکنش هیجانی پیچیده است که شامل یک تهدید واقعی یا درک شده برای یک رابطه بین فردی می باشد. در بروز این واکنش هیجانی، یک فرد ممکن است از شخص سومی به خاطر برداشتن یا از بین بردن محبت محبوب خود رنجیده شود.
این احساس اغلب با رنجش، خشم، خصومت، حس بی کفایتی و تلخی همراه است. هرکسی در مقطعی حسادت را تجربه می کند، اما این احساس می تواند ناسالم شده و بر روابط ما تأثیر منفی بگذارد. همچنین، شدت آن نیز می تواند متغیر باشد. هنگامی که حسادت شدید باشد، حسادت غیرمنطقی می تواند منجر به بی اعتمادی، پارانویا، سوء استفاده یا حتی خشونت فیزیکی شود.
فهرست عناوین
در این مقاله ویژگی های حسادت، عوامل ایجاد این احساس و تأثیراتی که می تواند داشته باشد را مورد بحث قرار می دهیم. همچنین به بررسی این موضوع می پردازیم که برای مدیریت حسادت چه کاری می توانید انجام دهید و چه زمانی ممکن است زمان درخواست کمک باشد. در ادامه این مطلب مفید با دنیای موسیقی درمانی همراه باشید.
ویژگی های حسادت
در حالی که حسادت معمولاً به عنوان یک احساس منفی تلقی می شود، طبیعی است که آن را در یک رابطه نزدیک تجربه کنید. ممکن است حسادت بدگمانی یا حسادت واکنشی را احساس کنید.
حسادت بدگمانی مبتنی بر ادراک است و اغلب با عزت نفس پایین و احساس ناامنی گره خورده است، و حسادت واکنشی مبتنی بر موقعیت هایی است که در واقع رابطه را تهدید می کند و اغلب به اعمال یا موقعیت هایی گره می خورد که منجر به خیانت به اعتماد یا باعث آن می شود.
حسادت می تواند به احساسات یا هیجانات دیگری منجر شود. به گفته روانپزشک نریدا گونزالس-بریوس ، حسادت می تواند اینگونه در روابط ظاهر شود:
- کارهای وسواس‌گونه
- انتقاد کردن
- عیب جویی کردن
- سرزنش کردن
- احساس بی اعتمادی
- مراقبت و کنترل بیش از حد یا مشکوک بودن
- تحریک پذیر بودن
- توهین کلامی
در دوزهای سالم، حسادت می تواند به عنوان یادآوری برای گرامی داشتن یا اولویت دادن به یک رابطه باشد. با این حال، درجات بالای حسادت می تواند بر کیفیت کلی یک رابطه تأثیر بگذارد.
وقتی حسادت را تجربه می کنید، می تواند تغییراتی در بدن شما ایجاد کند. به گفته دکتر گونزالس-بریوس، علائم فیزیکی زیر ممکن است هنگام بروز حسادت رخ دهد:
- دل درد
- سردرد
- درد قفسه سینه
- فشار خون بالا
- تپش قلب در اضطراب شدید
- افزایش یا کاهش وزن
- بی خوابی یا اختلال در خواب
- اشتهای ضعیف
- ضعف سیستم ایمنی
حسادت می‌تواند در هر زمانی، به‌ویژه در موقعیت‌هایی که افراد احساس خطر می‌کنند رخ دهد، ، اما این احساسات همچنین می‌تواند در طول زمان ایجاد شود.
شناسایی حسادت
درک و پردازش حسادت دشوار است. بسته به موقعیت، ممکن است در زمانی که تحت تاثیر حسادت قرار می گیرید، احساس شرم، خجالت، تهدید، ناامنی یا رها شدن کنید.
در نتیجه، ممکن است تصمیم بگیرید که چیزی به عزیزتان بگویید و او را از احساسات، نگرانی ها یا ترس های خود آگاه کنید. یا ممکن است با فریاد زدن، برداشتن تلفن همراه او، مطالبه‌گری، سرزنش کردن، متهم کردن او به چیزی که اتفاق نیفتاده است، واکنش غیرمنطقی‌تری نشان دهید.
حتی اگر یک تهدید واقعی خود را نشان دهد، حسادت می تواند منجر به رفتارهای افراطی شود، به خصوص اگر در مورد خود یا رابطه‌تان احساس ناامنی کنید. برای سلامت روان خود، لازم است که راه های سالمی برای کنترل حسادت خودتان بیابید.
علل بروز حسادت
عوامل مختلف روانی و اجتماعی-اقتصادی می توانند در ایجاد حسادت نقش داشته باشند. بسته به شخصیت و سبک دلبستگی، ممکن است بیشتر مستعد تجربه این احساسات باشید. سطوح بالای وابستگی در یک رابطه، ممکن است خطر حسادت شما را افزایش دهد.
بسیاری از موقعیت ها می توانند باعث حسادت شما شوند. برخی از موارد رایج عبارتند از:
- یک شریک زندگی که زمان قابل توجهی را صرف تعامل با کسی می کند که برای رابطه شما تهدیدآمیز به نظر می رسد
- یک نوزاد جدید که به خانواده می پیوندد یا والدینی که به جای شما به خواهر و برادرتان توجه می کنند
- زمانی که به نظر می رسد یک رقیب (مانند یک خواهر یا برادر یا همکار) از شما جلوتر است
وقتی یکی از عزیزان شما زمان زیادی را صرف معاشرت با یک دوست خاص یا صحبت طولانی با یک همکار در مقابل شما می کند، ممکن است احساس حسادت کنید. یا وقتی شریک زندگی شما دستاوردهای شخص دیگری را تصدیق می کند اما شما را تایید نمی کند یا همکارتان ترفیع می گیرد و شما نمی توانید، احساس حسادت می کنید.
همچنین بخوانید: 3 رفتاری که رابطه شما را خراب می کنند
حسادت و سلامت روان
برخی از شرایط سلامت روان نیز می توانند در احساس حسادت نقش داشته باشند. شرایطی که ممکن است با این احساس مرتبط باشد عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی
- مشکلات دلبستگی
- اختلال شخصیت مرزی (BPD)
- افسردگی
- اختلال وسواس فکری عملی (OCD)
- پارانویا
- روان پریشی
- روان‌گسیختگی یا اسکیزوفرنی
اگر حسادت شدید و سایر علائمی را تجربه می کنید که باعث ناراحتی یا اختلال در عملکرد طبیعی شما می شود، مهم است که با پزشک یا متخصص سلامت روان خود صحبت کنید.
انواع حسادت
در حالی که انواع مختلفی از حسادت وجود دارد، این احساس به دو دسته کلی تقسیم می شود: حسادت عادی و غیر طبیعی. شش نوع اصلی حسادت که توسط دکتر گونزالس-بریوس توصیف شده اند عبارتند از:
حسادت منطقی: هنگامی که شک واقعی و منطقی وجود داشته باشد، به خصوص زمانی که شما شریک زندگی خود را دوست دارید و می ترسید که او را از دست بدهید، حسادت منطقی می تواند رخ دهد.
حسادت خانوادگی: این حسادت معمولاً بین اعضای خانواده مانند خواهر و برادر رخ می دهد. به عنوان مثال، هنگامی که یک نوزاد جدید به دنیا می آید، یک خواهر یا برادر ممکن است احساس حسادت کند، زیرا توجه والدین به نوزاد جدید معطوف می شود.
حسادت بیمارگونه: این نوع حسادت غیرمنطقی است. این احساسات ناسالم ممکن است ناشی از یک اختلال روانی زمینه ای مانند اختلال اضطراب، اختلال وسواس فکری-اجباری یا اسکیزوفرنی باشد. نشانه‌های حسادت بیمارگونه می‌تواند شامل احساس ناامنی شدید و همچنین تمایل به کنترل و دستکاری باشد.
حسادت جنسی: وقتی ترس از عهدشکنی همسرتان و خیانت فیزیکی او وجود دارد، ممکن است به او مشکوک و بدگمان شده و دچار حسادت جنسی شوید.
حسادت عاشقانه: این می تواند ناشی از یک تهدید واقعی یا خیالی برای یک رابطه عاشقانه باشد که منجر به افکار یا واکنش های حسادت می شود.
حسادت قدرت: این نوع حسادت از ناامنی شخصی ناشی می شود. ممکن است به کسی حسادت کنید که آنچه شما می خواهید را دارد. مثلاً وقتی یک همکار ارتقا یا پاداشی دریافت می کند که شما آن را می خواهید و به دنبال آن هستید، ممکن است حسادت کنید.
مطالعات انجام شده بر روی روابط عاشقانه دگرجنسگرا نشان داد که مردان تمایل دارند نسبت به تسلط شخص ثالث احساس حسادت کنند و بیشتر نگران خیانت جنسی هستند، در حالی که زنان تمایل دارند نسبت به جذابیت شخص ثالث حسادت کنند و بیشتر نگران خیانت عاطفی هستند.
حسادت در مقابل غبطه خوردن
حسادت و غبطه خوردن اغلب به جای یکدیگر به کار می روند، اما معانی و ویژگی های متفاوتی دارند. در جایی که حسادت شامل ترس از اینکه شخص ثالث رابطه را مختل کند می شود، غبطه خوردن، تمایل به داشتن چیزی است که آن شخص سوم، آن را دارد.
حسادت و غبطه خوردن در حالی که متمایز هستند، دارای اشتراکاتی هستند، به همین دلیل است که اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند. هر دو می توانند ریشه در احساس ناامنی داشته باشند و حسادت می تواند فرد را به غبطه خوردن به شخصی که او را به عنوان رقیب می بیند سوق دهد.
با حسادت، شخص ممکن است نسبت به رابطه خود احساس ناامنی کند، در حالی که غبطه خوردن ممکن است شامل ناامنی در مورد خودش باشد.
حسادت
- ترس از اینکه کسی چیزی را که دارید از شما بگیرد
- اغلب منجر به خشم و عصبانیت می شود
- ریشه در رقابت دارد
- ترس از دست دادن چیزی که دارید
غبطه خوردن
- احساس اینکه کسی چیزی دارد که شما آن را می خواهید
- اغلب باعث می شود که فرد بخواهد تغییر کند
- ریشه در مقایسه دارد
- میل به چیزی که ندارید
درمان حسادت
حسادت یک احساس طبیعی انسانی است، اما حسادت غیرعادی می تواند شما یا دیگران را در معرض خطر قرار دهد. اگر حسادت بیمارگونه ای را تجربه می کنید که در آن افکار، احساسات و رفتارهای شما غیرمنطقی، افراطی یا وسواسی است، ممکن است نیاز به درمان داشته باشید.
اگر وضعیت سلامت روان زمینه‌ای دیگری مانند اختلال اضطراب، اختلال وسواس فکری-عملی یا اسکیزوفرنی را تجربه می‌کنید، باید با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید تا درباره گزینه‌های درمانی مناسب به نتیجه برسید.
رایج ترین گزینه های درمانی عبارتند از:
روان درمانی
روان درمانی می تواند برای تغییر افکاری که به ایجاد احساس حسادت کمک می کنند مفید باشد. دو نوع درمان که می توانند تاثیر ویژه ای داشته باشند عبارتند از:
- درمان شناختی رفتاری (CBT): بر شناسایی افکار منفی که منجر به حسادت می شود تمرکز می کند.
- درمان شناختی تحلیلی (CAT): بر الگوهای رابطه و نحوه ارتباط افراد با دیگران تمرکز می کند
تکنیک‌های خاصی که می‌توانند مفید باشند عبارتند از بازسازی شناختی و چارچوب‌بندی مجدد شناختی. هر دو تکنیک شامل تغییر نحوه نگرش شما به موقعیت ها و روابط است. چارچوب بندی مجدد شناختی، تکنیکی است که می توانید به تنهایی از آن استفاده کنید، اما بازسازی شناختی، یک رویکرد رسمی تر و ساختارمندتر است که توسط یک درمانگر آموزش دیده هدایت می شود.
داروها
همچنین ممکن است برای کمک به مدیریت برخی از علائمی که ممکن است با حسادت همراه باشد، داروها تجویز شوند. به‌ویژه اگر بیماری‌هایی مانند اضطراب، افسردگی، اختلال دوقطبی یا اختلال شخصیت مرزی دارید، تجویز دارو برای شما صورت خواهد گرفت. برخی از داروهایی که معمولاً تجویز می شوند عبارتند از:
- داروهای ضد روان پریشی
- داروهای ضد اضطراب
- مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
درمان، بسته به نوع حسادتی که تجربه می کنید و نحوه بروز آن متفاوت خواهد بود. حسادت غیرعادی بدون توجه، می تواند منجر به بی اعتمادی، پارانویا یا سوء استفاده شود.
مقابله با حسادت
اگر یاد نگیرید با حسادت مقابله کرده و از عهده آن بر آیید، می تواند روابط شما را متشنج کند یا به آن آسیب برساند. اگر حسادت شما بر سلامت روان یا روابط شما تأثیر منفی می گذارد، باید از مکانیسم های مقابله ای توصیه شده دکتر گونزالس-بریوس استفاده کنید:
با ترس‌های خود مقابله کنید: حسادت می‌تواند ناشی از ناامنی یا تصور ضعیف از خود باشد، به همین دلیل است که مقابله با ترس‌هایتان بسیار مهم است. این می تواند شامل ترس از دست دادن شریک زندگی خود یا ترس از شکست باشد. هنگامی که این ترس ها را تشخیص دادید، می توانید آنها را بپذیرید و آنها را برطرف کنید، زیرا آنها اغلب علت اصلی حسادت هستند.
انتظارات خود را هدایت کنید: در هر رابطه ای، داشتن یک انتظار واقع بینانه در مورد اینکه یک نفر چقدر می تواند با شما وقت بگذراند، ضروری است. اگر طرف مقابل شما نمی تواند انتظارات شما را برآورده کند، سعی کنید او را سرزنش نکنید. در مقابل، ببینید که آیا می توانید برای ایجاد انتظارات معقول تری با یکدیگر همکاری کنید.
قدردانی را تمرین کنید: دکتر گونزالس-بریوس می گوید: همه چیزهای زیبایی که زندگی به شما داده است را به خودتان یادآوری کنید.
باز و صادق باشید: روابط سالم بر ارتباطات قوی متکی است. اگر حسادت به وجود می آید، دکتر گونزالس بریوس به شما پیشنهاد می کند که یک گفتگوی باز و صادقانه در مورد احساس خود داشته باشید. سعی کنید با دلسوزی و اعتماد متقابل، سوء تفاهم ها را رفع کنید.
ذهن آگاهی را تمرین کنید: احساسات منفی می تواند بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر بگذارد. زمانی که احساس حسادت یا احساسات منفی دیگری مانند خشم یا عصبانیت دارید، مدیتیشن ذهن آگاهی را تمرین کنید.
برای حفظ روابط سالم، باید با احساسات خود ارتباط برقرار کنید، به انتظارات خود بپردازید و پایه و اساس اعتماد و درک متقابل را ایجاد کنید. اگر حسادت به یک مشکل تبدیل شود، صحبت با یک متخصص سلامت روان می تواند بسیار کمک کننده باشد.
سخنی از دنیای موسیقی درمانی در مورد حسادت
یادگیری تشخیص حسادت، یک مهارت است. وقتی آن را تجربه کردید، سعی کنید از یکی از مکانیسم‌های مقابله‌ای که در دسترس شماست استفاده کنید. اما بدانید که حسادت، هرگز دستکاری یا سوء استفاده را توجیه نمی کند.
اگر مکانیسم‌های مقابله‌ای کار نمی‌کنند یا اگر تهدید موجود باعث اختلال در رابطه می‌شود (مهم نیست که واقعی باشد یا خیالی)، ممکن است لازم باشد که برای بحث در مورد مشکل، با یک مشاور حرفه ای قرار ملاقات بگذارید. با انجام این کار، ممکن است متوجه شوید که یک مشکل اساسی در رابطه شما وجود دارد که باید برطرف شود.
