ترس یک احساس طبیعی، قدرتمند و بدوی انسانی است. طبق تحقیقات روانشناسی، این احساس طبیعی شامل یک پاسخ بیوشیمیایی جهانی و یک پاسخ هیجانی فردی بالا است. ترس ما را از وجود خطر یا تهدید و احتمال آسیب آگاه می کند، خواه این خطر جسمی باشد یا روانی.
گاهی اوقات ترس ناشی از تهدیدهای واقعی است، اما می تواند از خطراتی که زاییده تصورات ذهنی هستند نیز سرچشمه بگیرد. در حالی که ترس واکنشی طبیعی به برخی موقعیت‌ها است، اما می‌تواند در صورتی که شدید بوده یا با خطر و تهدید واقعی تناسب نداشته باشد، منجر به پریشانی و اختلال شود.
فهرست عناوین
ترس همچنین می تواند نشانه برخی از بیماری های روانی از جمله اختلال هراس، اختلال اضطراب اجتماعی، فوبیا و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) باشد.
ترس از دو واکنش اولیه به برخی از انواع تهدیدات درک شده تشکیل شده است: واکنش بیوشیمیایی و واکنش عاطفی.
واکنش بیوشیمیایی
ترس یک احساس طبیعی و یک مکانیسم بقا است. هنگامی که ما با تهدیدی روبرو می شویم، بدن ما به روش های خاصی پاسخ می دهد. واکنش های فیزیکی نسبت به ترس شامل تعریق، افزایش ضربان قلب و سطوح بالای آدرنالین است که ما را بسیار هوشیار می کند.
این پاسخ فیزیکی به عنوان پاسخ "جنگ یا گریز" نیز شناخته می شود، که با آن بدن شما خود را برای ورود به جنگ و مبارزه یا فرار آماده می کند. این واکنش بیوشیمیایی، احتمالاً یک تحول تکاملی است. این یک پاسخ خودکار است که برای بقای ما بسیار مهم می باشد.
واکنش عاطفی
از سوی دیگر، واکنش عاطفی به ترس بسیار شخصی است. از آنجایی که ترس شامل برخی از واکنش‌های شیمیایی مشابه در مغز ما می‌شود که احساسات مثبتی مانند شادی و هیجان نیز انجام می‌دهند، احساس ترس در شرایط خاص می‌تواند به عنوان سرگرمی تلقی شود، مانند زمانی که فیلم ترسناک تماشا می‌کنید و از جذابیت آن لذت می برید.
برخی از افراد جویای آدرنالین هستند و در ورزش های مخاطره آمیز و سایر موقعیت های هیجان انگیز ترسناک پیشرفت می کنند. در مقابل، برخی دیگر نسبت به احساس ترس واکنش منفی نشان می دهند و به هر قیمتی از موقعیت های ترس آور اجتناب می کنند.
اگرچه واکنش فیزیکی یکسان است، تجربه ترس بسته به فرد ممکن است مثبت یا منفی تلقی شود.
علائم ترس
ترس اغلب شامل علائم جسمی و عاطفی است. هر فردی ممکن است ترس را متفاوت تجربه کند، اما برخی از علائم و نشانه های رایج آن عبارتند از:
- افزایش ضربان قلب
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- لرزش
- خشکی دهان
- حالت تهوع
- تعریق
- ناراحتی معده
علاوه بر علائم جسمی ترس، افراد ممکن است علائم روانی آن مانند سراسیمگی، ناراحتی، احساس عدم کنترل یا احساس مرگ قریب الوقوع را تجربه کنند.
تشخیص ترس
اگر احساس ترس مداوم و بیش از حد دارید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهد و آزمایش‌های لازم را برای شما تجویز کند تا مطمئن شود که ترس و اضطراب شما با یک بیماری زمینه‌ای مرتبط نیست.
پزشک شما همچنین سوالاتی در مورد علائم شما از جمله مدت زمانی که آنها را داشته اید، شدت آنها و موقعیت هایی که تمایل به ایجاد آنها را دارند، می پرسد. بسته به علائمتان، پزشک ممکن است شما را با نوعی اختلال اضطرابی مانند فوبیا تشخیص دهد.
فوبیا
یکی از جنبه های اختلالات اضطرابی می تواند تمایل به ایجاد ترس از ترس باشد. در جایی که بیشتر افراد تمایل دارند ترس را فقط در موقعیتی تجربه کنند که ترسناک یا تهدیدآمیز تلقی می شود، کسانی که با اختلالات اضطرابی زندگی می کنند ممکن است از اینکه پاسخ ترس را تجربه کنند بترسند. آنها پاسخ های ترس خود را منفی می دانند و برای اجتناب از این پاسخ ها تمام تلاش خود را می کنند.
فوبیا، پیچش واکنش طبیعی ترس است. این اختلال، ترس از یک شی یا موقعیتی است که خطر واقعی ندارد. اگرچه تشخیص می‌دهید که ترس غیرمنطقی است، نمی‌توانید از واکنش به آن جلوگیری کنید. با گذشت زمان، با فراگیر شدن ترس از پاسخ ترس، ترس شما بدتر می شود و دچار یکی از انواع فوبیا می شوید.
همچنین بخوانید: 6 چیزی که تو را در قفس ترس نگه می دارد
علل ترس
ترس فوق العاده پیچیده است و هیچ علت اصلی و واحدی برای آن وجود ندارد. برخی از ترس ها ممکن است ناشی از تجربیات یا ضربه روحی باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است کاملا ترس از چیز دیگری را نشان دهند، مانند ترس از دست دادن کنترل. با این حال، ترس‌های دیگری نیز ممکن است به واسطه علائم فیزیکی که ایجاد می کنند رخ دهند، مانند ترس از ارتفاع که باعث می‌شود احساس سرگیجه و حالتی بد در معده داشته باشید.
برخی از محرک های رایج ترس عبارتند از:
- برخی از اشیاء یا موقعیت های خاص (عنکبوت، مار، ارتفاع، پرواز و غیره)
- رویدادهای آینده
- وقایع تخیلی
- خطرات واقعی محیطی
- چیزهای ناشناخته
برخی از ترس‌ها معمولاً ذاتی هستند و چون به بقا کمک می‌کنند، ممکن است تحت تأثیر تکامل قرار گرفته باشند. انواع دیگر آموخته می شوند و با تداعی ها یا تجربیات آسیب زا مرتبط هستند.
انواع ترس
برخی از انواع مختلف اختلالات اضطرابی که با ترس مشخص می شوند عبارتند از:
- آگورافوبیا
- اختلال اضطراب فراگیر
- پانیک یا اختلال هراس
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- اختلال اضطراب جدایی
- اختلال اضطراب اجتماعی
- فوبیای خاص
درمان ترس
قرار گرفتن مکرر در موقعیت‌های مشابه، منجر به انس و آشنایی می‌شود که می‌تواند به طور چشمگیری واکنش ترس را کاهش دهد. این رویکرد اساس برخی از درمان‌های فوبیا را تشکیل می‌دهد، که به کاهش آهسته پاسخ ترس با ایجاد احساس آشنایی بستگی دارد.
درمان‌های فوبیا که مبتنی بر روانشناسی ترس هستند، بر تکنیک‌هایی مانند حساسیت زدایی سیستماتیک و غرقه سازی یا مواجهه اجباری با عامل ترس (Flooding) تمرکز دارند. هر دو تکنیک با پاسخ های فیزیولوژیکی و روانی بدن شما برای کاهش ترس کار می کنند.
حساسیت زدایی سیستماتیک
حساسیت زدایی سیستماتیک شامل هدایت تدریجی در یک سری موقعیت های مواجهه است. برای مثال، اگر از مار ترس دارید، ممکن است اولین جلسه را با درمانگر خود در مورد مارها صحبت کنید.
به آرامی، در جلسات بعدی، درمانگر شما را به تماشای تصاویر مارها، بازی با مارهای اسباب بازی و در نهایت دست زدن به یک مار زنده راهنمایی می کند. این معمولاً با یادگیری و به کارگیری تکنیک های مقابله ای جدید برای مدیریت پاسخ ترس همراه است.
غرقه سازی یا مواجهه اجباری با عامل ترس (Flooding)
این یک نوع تکنیک مواجهه است که می تواند کاملاً موفق باشد. غرقه سازی یا مواجهه اجباری با عامل ترس بر اساس این فرض بنا شده است که فوبیای شما یک رفتار آموخته شده است و شما باید آن را فراموش کنید.
با روش درمانی غرقه سازی، شما تا زمانی که ترستان کاهش یابد، به صورت اجباری و طولانی مدت در معرض عامل یا شی ترس قرار می گیرید یا برای مدت طولانی در یک محیط امن و کنترل شده در معرض یک موقعیت ترسناک قرار می گیرید. به عنوان مثال، اگر از هواپیما می ترسید، به هر حال با آن پرواز می کنید.
در روش غرقه سازی نکته این است که شما از اضطراب شدید و هراس احتمالی به جایی برسید که باید با ترس خود مقابله کنید و در نهایت متوجه شوید که حال شما خوب است. این می تواند به تقویت یک واکنش مثبت (شما در خطر نیستید) با یک رویداد ترسناک (بودن در آسمان در هواپیما) کمک کند و در نهایت شما را از ترس عبور دهد.
در حالی که این درمان ها می توانند بسیار مؤثر باشند، مهم است که چنین رویکردهای مقابله ای تنها با راهنمایی یک متخصص بهداشت روان آموزش دیده انجام شود.
مقابله با ترس
همچنین اقداماتی وجود دارد که می توانید برای مقابله با ترس در زندگی روزمره آن ها را انجام دهید. چنین راهبردهایی بر مدیریت اثرات فیزیکی، عاطفی و رفتاری ترس تمرکز دارند. برخی از کارهایی که می توانید انجام دهید عبارتند از:
حمایت اجتماعی دریافت کنید. وجود افراد حامی در زندگی می تواند به شما در مدیریت احساسات ترس کمک کند.
ذهن آگاهی را تمرین کنید. در حالی که همیشه نمی توانید جلوی برخی از احساسات را بگیرید، آگاه بودن می تواند شما را در مدیریت آنها یاری کرده و کمک کند تا افکار منفی را با افکار مفیدتر جایگزین کنید.
از تکنیک های مدیریت استرس استفاده کنید. از تکنیک هایی مانند تنفس عمیق، ریلکسیشن یا آرام سازی پیشرونده عضلانی و تجسم استفاده کنید.
مراقب سلامتی خود باشید. خوب غذا بخورید، ورزش منظم داشته باشید و هر شب به اندازه کافی بخوابید.
سخنی از دنیای موسیقی درمانی در مورد ترس، انواع و درمان آن
ترس یک احساس مهم انسانی است که می تواند از شما در برابر خطر محافظت کرده و شما را برای اقدام آماده کند، اما در مقابل، همچنین می تواند منجر به احساس طولانی مدت اضطراب شود. یافتن راه هایی برای کنترل ترس می تواند به شما کمک کند تا بهتر با این احساسات کنار بیایید و از تسخیر شدن توسط اضطراب جلوگیری کنید.
