آلرژی یک پاسخ ایمنی بیش از حد به یک ماده (به نام آلرژن) مانند گرده یا گرد و غبار است که معمولاً بی ضرر میباشد. قرار گرفتن در معرض آلرژی باعث می شود سلول های بدن مواد شیمیایی مانند هیستامین ها را آزاد کنند که می تواند باعث التهاب و تورم شود که بر پوست، سیستم تنفسی و دستگاه گوارش تأثیر می گذارد. این منجر به علائمی مانند عطسه، خارش، احتقان و بثورات می شود. در برخی افراد، واکنش های آلرژیک می تواند تهدید کننده زندگی باشد (آنافیلاکسی).
انواع مختلفی از آلرژی وجود دارد، از جمله حساسیت فصلی (گرده گل)، غذایی، دارویی، حیوان خانگی، کپک، حشرات و آلرژی لاتکس. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی مانند آلرژیست ها و ایمونولوژیست ها (پزشکان متخصص در شرایط آلرژیک) آلرژی را از طریق معاینه فیزیکی، بررسی علائم و سابقه پزشکی و آزمایش آلرژی تشخیص می دهند. گزینه های درمانی شامل داروها، ایمونوتراپی و تغییر شیوه زندگی است.
انواع آلرژی 2
انواع مختلفی از آلرژی وجود دارد که هر کدام محرک ها و علائم خاصی دارند. درک انواع مختلف آلرژی برای تشخیص و درمان مناسب مهم است.
- آلرژی دارویی: آلرژی دارویی زمانی رخ می دهد که بدن شما به یک داروی خاص واکنش نشان می دهد.
- آلرژی غذایی: آلرژی غذایی زمانی رخ می دهد که بدن شما یک ماده غذایی خاص (مانند بادام زمینی) را مضر بداند و باعث واکنش آلرژیک شود. علائم می تواند شامل خارش، کهیر و مشکل در تنفس باشد.
- آلرژی به گرده: آلرژی به گرده که همچنین به عنوان تب یونجه یا رینیت آلرژیک شناخته می شود زمانی رخ می دهد که بدن شما به گرده گیاهان، درختان و علف های هرز واکنش نشان می دهد.
- آلرژی به لاتکس: آلرژی به لاتکس زمانی رخ می دهد که بدن شما به لاتکس لاستیک طبیعی که در بسیاری از محصولات مانند بانداژ و بادکنک یافت می شود واکنش نشان دهد.
- آلرژی به حشرات: آلرژی به حشرات زمانی رخ می دهد که بدن شما به سم حشرات گزنده مانند زنبورها و پشهها واکنش نشان می دهد.
- آلرژی به کپک: آلرژی به کپک (قارچ) زمانی رخ میدهد که اسپورهای کپک وارد راههای هوایی شما میشوند و بدن شما به هاگهایی که در محیطهای مرطوب یا بخاردار یافت میشوند واکنش نشان میدهد.
- آلرژی به حیوانات خانگی: آلرژی به حیوانات خانگی زمانی رخ می دهد که بدن شما به پروتئین های موجود در سلول های پوست، ادرار یا بزاق حیوان واکنش نشان می دهد.
- سایر آلرژی های داخلی: سوسک و کنه های گرد و غبار از دیگر آلرژی زاهای رایج در داخل خانه هستند.
علائم آلرژی
علائم آلرژی بسیار متفاوت است و به نوع آلرژی بستگی دارد. واکنشهای آلرژیک معمولاً ناحیهای از بدن را که با ماده آلرژیزا تماس پیدا میکند، تحت تأثیر قرار میدهد. برای مثال، آلرژیهای فصلی (تب یونجه) هنگام تنفس گرده رخ میدهد، بنابراین علائم دستگاه تنفسی مانند عطسه و آبریزش بینی معمولاً رخ میدهد.
علائم آلرژی پوستی
واکنشهای پوستی آلرژیک میتواند زمانی رخ دهد که پوست با یک آلرژن تماس پیدا کند (درماتیت تماسی).
علائم شایع آلرژی پوستی عبارتند از:
- کهیر
- خارش
- بثورات
- تورم
- پوست ترک خورده
- سرخی
- پوسته پوسته شدن و پوست فلسی
علائم آلرژی بینی
آلرژی بینی که به عنوان رینیت یا تب یونجه نیز شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که مجاری بینی پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن ها ملتهب می شود. رینیت آلرژیک بسته به محرک ممکن است هفته ها یا ماه ها ادامه داشته باشد. علائم شایع آلرژی بینی عبارتند از:
- عطسه کردن
- خارش بینی و چشم
- احتقان و فشار سینوسی
- آبریزش بینی
- ترشح پشت حلقی (مخاط در گلو)
علائم آلرژی چشمی
آلرژی چشمی (التهاب ملتحمه آلرژیک) زمانی رخ می دهد که چشم ها با یک ماده حساسیت زا تماس پیدا می کنند و باعث تحریک و ملتهب شدن چشم ها می شوند. گرده گل، کنه های گرد و غبار، هاگ های کپک و شوره حیوانات خانگی می توانند آلرژی چشم را تحریک کنند. علائم شایع آلرژی چشمی عبارتند از:
- چشم های قرمز و خارش دار
- احساس سوزش یا شن در چشم
- چشمان اشک آلود
- پلک های متورم
علائم آلرژی گوارشی
آلرژی های گوارشی به واکنش های آلرژیکی اطلاق می شود که بر سیستم گوارشی تأثیر می گذارد. آلرژی های غذایی شایع ترین علت آلرژی های گوارشی است و می تواند توسط غذاهای مختلفی مانند بادام زمینی، آجیل درختی، لبنیات، تخم مرغ، سویا و گندم ایجاد شود. علائم شایع آلرژی گوارشی عبارتند از:
- درد شکم
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- گرفتگی
همچنین بخوانید: چرا حالت تهوع دارم
آنافیلاکسی
آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید و بالقوه تهدید کننده زندگی است که می تواند به سرعت و بدون هشدار رخ دهد. این واکنش آلرژیک می تواند سیستم های متعددی در بدن از جمله پوست، تنفس، قلب و عروق و سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار دهد. علائم آنافیلاکسی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- کهیر یا بثورات پوستی
- تورم صورت یا زبان
- دشواری در تنفس
- خس خس سینه
- تنگی قفسه سینه
- نبض تند یا ضعیف
- حالت تهوع یا استفراغ
- پوست رنگپریده
- گرفتگی رحم
- احساس ترس یا اینکه اتفاق بدی قرار است بیفتد
اگر واکنش آلرژیک شدید دارید
اگر آنافیلاکسی را تجربه می کنید، فوراً با تماس با اورژانس کمک بگیرید. آنافیلاکسی باید به سرعت با تزریق اپی نفرین - هورمونی که آدرنالین نیز نامیده می شود - درمان شود. این درمان در کاهش یا توقف واکنش آلرژیک بسیار موثر است و می تواند نجات دهنده باشد.
حتی اگر از اپی نفرین استفاده می کنید، باز هم باید به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشید.
چه چیزی باعث آلرژی می شود؟
آلرژی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه یک ماده معمولی بی ضرر مانند گرده یا غذا را به عنوان یک تهدید تلقی کند و مواد شیمیایی از جمله هیستامین ها، لکوترین ها و سیتوکین ها را برای مبارزه با آن آزاد کند. این مواد شیمیایی می توانند شروع علائم آلرژی را ایجاد کنند.
علت دقیق آلرژی به طور کامل شناخته نشده است، اما اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی در آن نقش دارند. افرادی که سابقه خانوادگی آلرژی دارند بیشتر در معرض ابتلا به آلرژی هستند. قرار گرفتن در معرض آلرژن ها هنگامی که سیستم ایمنی ضعیف شده است، مانند دوران بارداری یا پس از یک بیماری، ممکن است در ایجاد آلرژی نقش داشته باشد.
عوامل خطر
برخی از عوامل خطر می توانند خطر ابتلا به آلرژی را افزایش دهند. عوامل خطر رایج آلرژی عبارتند از:
- سابقه خانوادگی آلرژی
- ابتلا به آسم یا اگزما
- زندگی در یک منطقه شهری
- سن (آلرژی بیشتر در دوران کودکی/نوجوانی ایجاد می شود)
آلرژی چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر علائم آلرژی را دارید اما مطمئن نیستید که چه چیزی باعث آنها می شود، به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید. آنها ممکن است شما را به یک متخصص آلرژی ارجاع دهند.
برای تشخیص آلرژی، متخصص آلرژی ابتدا در مورد علائم شما، از جمله اینکه چند بار آنها را تجربه می کنید و شدت آنها می پرسد. آنها همچنین در مورد محیط خانه و محل کار شما می پرسند تا آلرژن های بالقوه ای که در معرض آنها قرار دارید را شناسایی کنند. همچنین در مورد سابقه سلامتی شما و اینکه آیا اعضای خانواده مبتلا به آلرژی دارید یا خیر نیز می پرسند.
پزشک شما همچنین معاینه فیزیکی چشم ها، گوش ها، بینی و ریه های شما را انجام می دهد. اگر علائم تنفسی آلرژی (مانند سرفه، آبریزش بینی) دارید، ممکن است آزمایش عملکرد ریه را برای تعیین میزان بازدم هوا از ریه ها انجام دهند.
متخصص آلرژی شما ممکن است آزمایش آلرژی را برای تعیین آلرژی شما برای تشخیص دقیق توصیه کند. تست های رایج تشخیص آلرژی عبارتند از:
- تست خراش پوستی: این شامل قرار دادن پوست در معرض مقدار کمی از یک آلرژن است. اگر به یک آلرژن خاص حساسیت دارید، پوست در معرض آن در عرض 15 دقیقه متورم و قرمز شده و به خارش خواهد افتاد.
- آزمایش خون: یک آزمایش خون به نام IgE خاص (sIgE) شامل نمونه برداری از خون شما است. این تست سطوح آنتی بادی های خاص آلرژن را برای تایید آلرژی اندازه گیری می کند.
- تست داخل پوستی: مشابه تست خراش پوستی، یک ماده حساسیت زا به لایه بالایی پوست تزریق می شود. این آزمایش ممکن است در صورتی انجام شود که تست خراش پوستی منفی بوده اما متخصص آلرژی شما مشکوک به آلرژی باشد.
- تست پچ: معمولاً برای تعیین اینکه چه عاملی باعث ایجاد درماتیت تماسی میشود، استفاده میشود، این تست شامل استفاده از تکههای کوچک حاوی یک آلرژن بر روی پوست، پوشاندن آن با بانداژ و بررسی آن از نظر واکنش آلرژیک پس از 48 تا 96 ساعت است. اگر به آن آلرژن حساسیت داشته باشید، بثورات ایجاد می شود.
- تست چالش: تست چالش تحت نظارت پزشک شامل مصرف یا استنشاق مقدار کمی از یک آلرژن مشکوک در مطب پزشک (معمولا غذا یا دارو) برای بررسی علائم یک واکنش آلرژیک است.
در برخی موارد، پزشک شما ممکن است آزمایشهای اضافی مانند عکسبرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه و سینوسها را برای رد سایر شرایط یا ارزیابی بهتر میزان علائم شما انجام دهد.
درمان آلرژی
هیچ درمانی برای آلرژی وجود ندارد. هدف از درمان آلرژی کاهش شدت علائم و جلوگیری از واکنش های آلرژیک در آینده است. نوع درمانی که پزشک شما توصیه می کند به نوع آلرژی و علائم شما بستگی دارد.
اجتناب از آلرژن
اجتناب از تماس با آلرژن های شناخته شده در مدیریت آلرژی بسیار مهم است. اگرچه اجتناب از برخی آلرژن ها دشوار است، اما انجام اقداماتی برای کاهش قرار گرفتن در معرض آنها می تواند به کاهش واکنش های آلرژیک کمک کند. بسته به آلرژی شما، این ممکن است شامل پرهیز از برخی غذاها، اجتناب از فعالیت های خارج از منزل یا پوشیدن ماسک در فصل اوج گرده گل، نصب فیلترهای هوا در خانه و استفاده از لباس های محافظ برای جلوگیری از نیش حشرات باشد.
داروها
داروهای بدون نسخه و تجویزی می توانند به کنترل علائم آلرژی کمک کنند. داروهای رایج آلرژی عبارتند از:
- آنتی هیستامین ها: این داروهای خوراکی تولید هیستامین را پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژیک برای تسکین علائمی مانند خارش، قرمزی، کهیر، آبریزش بینی و عطسه مسدود می کنند.
- داروهای ضد احتقان: این داروهای خوراکی برای کاهش التهاب و رفع احتقان بینی، رگ های خونی در مجرای بینی را منقبض می کنند.
- کورتیکواستروئیدها: این داروها برای کمک به کاهش علائم آلرژی، التهاب و تورم را کاهش می دهند. کورتیکواستروئیدها ممکن است به صورت موضعی، خوراکی و یا به عنوان اسپری بینی استفاده شوند.
- تثبیت کننده های ماست سل: این داروهای خوراکی یا استنشاقی برای کاهش علائم آلرژی از ترشح هیستامین و سایر مواد شیمیایی جلوگیری می کنند.
- تعدیل کننده های لوکوترین: این داروهای خوراکی پاسخ سیستم ایمنی بدن به آلرژن ها را برای جلوگیری از علائم تغییر می دهند.
- اپی نفرین: اپی نفرین که به صورت تزریقی (Epi-Pen) تجویز می شود، در مورد واکنش های آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی (آنافیلاکسی) استفاده می شود.
درمان اورژانسی برای آنافیلاکسی: اپی نفرین
اگر سابقه آلرژی دارید، با پزشک خود در مورد دریافت خودکار تزریق اپی نفرین صحبت کنید. کارشناسان توصیه می کنند در مواقع اضطراری دو تزریق خودکار اپی نفرین را انجام دهید. اپی نفرین به سرعت این کارها را میکند:
- افزایش فشار خون پایین
- بهبود تنفس
- کاهش تورم
اگر پزشک شما چیز دیگری به شما نگفته است، پس از استفاده از تزریق خودکار اپی نفرین که برای شما تجویز شده است، برای رفتن به اورژانس برنامهریزی کنید. این برای اطمینان از دریافت هرگونه دارو یا مراقبت اضافی است که ممکن است در صورت بازگشت یا بدتر شدن علائم به آن نیاز داشته باشید.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی شامل قرار دادن تدریجی مقادیر کمی از آلرژن های شناخته شده برای ایجاد ایمنی در طول زمان است. ایمونوتراپی مخصوص آلرژن ممکن است برای افراد مبتلا به آلرژی های مداوم و شدید که به طور موثر با درمان های دیگر مدیریت نمی شوند یا زمانی که چندین آلرژن باعث ایجاد علائم می شوند، توصیه شود.
ایمونوتراپی به دو روش مختلف انجام می شود: ایمونوتراپی زیر جلدی (SCIT) و ایمونوتراپی زیر زبانی (SLIT).
ایمونوتراپی زیر جلدی (SCIT)
ایمونوتراپی زیر جلدی (SCIT) که به عنوان واکسن های آلرژی شناخته می شود، تزریق هایی است که 1-2 بار در هفته به مدت حدود شش ماه تا رسیدن به دوز نگهدارنده انجام می شود. پس از آن، دوز نگهدارنده معمولاً حداقل یک بار در ماه به مدت سه تا پنج سال ادامه می یابد. هنگام شروع درمان، هر تزریق حاوی مقدار کمی از آلرژن (ها) است. با گذشت زمان، دوز به تدریج افزایش می یابد تا حساسیت به آلرژن کاهش یابد و واکسن ها کمتر تجویز می شوند. مردم معمولاً با رسیدن به دوزهای نگهدارنده متوجه بهبود می شوند.
ایمونوتراپی زیر زبانی (SLIT)
با استفاده از ایمونوتراپی زیر زبانی (SLIT)، دوزهای کمی از یک آلرژن در زیر زبان داده می شود تا سیستم ایمنی کمتر به ماده حساسیت زا حساس شود و علائم کاهش یابد. ممکن است تا 14 هفته از SLIT بگذرد تا متوجه تفاوت در علائم شوید.
چگونه از حملات آلرژی جلوگیری کنیم
پیشگیری از واکنش آلرژیک همیشه امکان پذیر نیست، اما اقدامات پیشگیرانه می تواند به کاهش فراوانی و شدت واکنش های آلرژیک کمک کند. چند راه برای جلوگیری از حملات آلرژی عبارتند از:
- آلرژن ها را شناسایی کرده و از آنها دوری کنید: درک عواملی که باعث ایجاد آلرژی شما می شود اولین گام برای اجتناب از آنها است. آزمایش آلرژی و ردیابی علائم به شما کمک میکند تا تشخیص دهید از کدام آلرژنها اجتناب کنید و چه زمانی اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهید (مثلاً در فصل گرده افشانی).
- کاهش آلرژنهای داخلی: پنجرهها را بسته نگه دارید، از ملافههای ضد حساسیت استفاده کنید، فیلترهای هوا را نصب کنید و به طور مرتب جاروبرقی بکشید تا آلرژنها را در خانه کاهش دهید.
- داروهای آلرژی مصرف کنید: توصیه های درمانی پزشک خود را دنبال کنید و داروهای خود را همانطور که برای کنترل علائم تجویز شده است مصرف کنید.
پزشکتان میتواند با شما همکاری کند تا بهترین رویکرد را برای پیشگیری از حملات آلرژی و مدیریت علائم در صورت وقوع آنها تعیین کند.
شرایط و وضعیتهای همراه آلرژی
آلرژی اغلب با سایر شرایط پزشکی همراه است که می توانند با هم رخ دهند. برخی از شایع ترین شرایط همراه مرتبط با آلرژی عبارتند از:
- آسم: آسم یک بیماری مزمن ریوی است که باعث التهاب و تنگ شدن راه های هوایی می شود و تنفس را دشوار می کند.
- اگزما (درماتیت آتوپیک): اگزما یک بیماری پوستی است که با خارش، قرمزی و خشکی پوست مشخص می شود.
- سینوزیت: سینوزیت التهاب سینوس ها است که می تواند باعث سردرد، درد صورت و گرفتگی بینی شود.
- اختلالات گوارشی: افراد مبتلا به آلرژی بیشتر احتمال دارد به بیماری های گوارشی مانند ازوفاژیت ائوزینوفیلیک (EoE) مبتلا شوند.
- شرایط سلامت روان: زندگی با آلرژی می تواند بر سلامت روان شما تأثیر بگذارد، و تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به شرایط آلرژیک در معرض خطر افسردگی و اضطراب هستند.
زندگی با آلرژی
زندگی با آلرژی آسان نیست. تجربه علائم و انجام اقدامات اضافی برای جلوگیری از آلرژن ها می تواند بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر بگذارد. خبر خوب این است که مدیریت صحیح آلرژی می تواند به کاهش تاثیر آلرژی بر فعالیت های روزانه شما و بهبود کیفیت زندگیتان کمک کند. یادگیری در مورد آلرژی خود، اجتناب از آلرژن ها و پیروی از برنامه درمانی می تواند به شما کمک کند زندگی خوبی داشته باشید.