آیا افسردگی ژنتیکی است؟

آیا افسردگی ارثی است؟

افسردگی می تواند ارثی باشد. مطالعاتی که روی خانواده‌ها و دوقلوها انجام شد نشان داد که عوامل ژنتیکی می‌توانند عامل اصلی آن باشند. مطالعات دیگر نیز مشخص کرده اند که جنسیت والدینی که ژن را انتقال داده اند ممکن است بر شدت افسردگی تأثیر بگذارد.

با این حال، به نظر نمی رسد افسردگی الگوی وراثتی دقیقی داشته باشد.

نشان داده شده است که افرادی که والدین یا خواهر یا برادرشان مبتلا به افسردگی هستند، دو تا سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی هستند. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی هیچ سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند، و سایر افراد که یکی از اعضای خانواده آنها به افسردگی مبتلا شده است، به آن مبتلا نمی شوند.

همچنین، هنوز چیزهای زیادی در مورد اساس ژنتیکی این بیماری ناشناخته است. مطالعات نشان می‌دهند که تغییرات در بسیاری از ژن‌ها، به جای یک ژن واحد، خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهد.

علل افسردگی

افسردگی می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد. متخصصان بهداشت روان دوست دارند با نگاهی که نگاه زیستی-روانی-اجتماعی نامیده می شود به این وضعیت بنگرند. به عبارت دیگر، آنها به تأثیرات بیولوژیکی، روانی و اجتماعی در زندگی بیمار نگاه می کنند. همچنین، آنها به داروهایی که بیمار مصرف می کند نیز نگاهی می اندازند زیرا برخی از آنها می توانند باعث افسردگی شوند.

علل بیولوژیکی

برای برخی از افراد، افسردگی می‌تواند تا حد زیادی بیولوژیکی باشد - به این معنی که ممکن است ژن‌هایی را به ارث برده باشند که احتمال ابتلای آنها به این بیماری را افزایش می‌دهد. مؤلفه بیولوژیکی مدل زیست روانی-اجتماعی به چگونگی تأثیرگذاری عوامل زیر بر خلق و خو می‌پردازد:

• آسیب پذیری ژنتیکی: یک مطالعه که در سال 2021 انجام شد، 178 نوع ژن مختلف را کشف کرد که ممکن است با افسردگی مرتبط باشد.
• سلامت جسمانی: افرادی که مشکلات جسمی خاصی دارند ممکن است بیشتر مستعد افسردگی باشند.
• جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به افسردگی هستند، و در حالی که عوامل اجتماعی ممکن است در این امر نقش داشته باشند، عوامل بیولوژیکی (مانند هورمون ها) تقریباً به طور قطع در آن نقش دارند.

علل روانی و اجتماعی

هم عوامل روانی و هم عوامل اجتماعی ممکن است در خطر ابتلا به افسردگی نقش داشته باشند. مؤلفه روانشناختی مدل زیست روانی اجتماعی شامل موارد زیر است:

• اعتماد به نفس
• مهارت های مقابله ای
• احساسی بودن

در میان سایر موارد، مؤلفه اجتماعی تاثیرگذار در ایجاد افسردگی موارد زیر را به خود اختصاص می دهد:

• شرایط خانوادگی
• وضعیت اجتماعی و اقتصادی
• روابط همسالان
• سطح تحصیلات

کارشناسان بر این باورند که احتمالاً عوامل روانی و اجتماعی برای تعیین خطر ابتلا به افسردگی در فرد با عوامل ژنتیکی تعامل دارند.

والدین، کودکان و افسردگی

والدین مبتلا به افسردگی می توانند فراتر از ژنتیک نقش مستقیمی در بروز افسردگی فرزندان خود داشته باشند. کودکان ممکن است افکار و رفتارهایی را از والدین خود دریافت کنند و خطر ابتلا به افسردگی در آنها افزایش یابد.

به عنوان مثال، کاهش روال های خانوادگی و افزایش بی نظمی خانواده با علائم افسردگی نوجوانان مرتبط است. این می تواند در خانواده هایی اتفاق بیفتد که در آنها بزرگسالان مبتلا به افسردگی وجود دارند که بر عملکرد خانواده و فرزندپروری تأثیر می گذارند.

علاوه بر این، ممکن است افسردگی والدین کودکان را از نظر عاطفی و رفتاری تحت تأثیر قرار دهد. نوزادانی که از مادران افسرده متولد می شوند ممکن است بیشتر گریه کنند، در حالی که کودکان خردسال ممکن است عصبانی تر یا پرخاشگرتر باشند. کودکان در سنین میانی کودکی و نوجوانی نیز ممکن است با احتمال بیشتری این شرایط را داشته باشند:

• صلاحیت اجتماعی بدتری را بیان کنند
• وقایع مبهم را منفی تفسیر کنند
• خود را برای هر چیز منفی سرزنش کنند
• خود ارزشمندی و عزت نفس پایین تری دارند

سایر عوامل افسردگی در دوران کودکی

به غیر از سابقه خانوادگی افسردگی، تعدادی از عوامل نیز می توانند در ایجاد افسردگی در کودکان و نوجوانان نقش داشته باشند. آنها عبارتند از: 

• تعارض مراقب
• حوادث نامطلوب اولیه (مانند سوء استفاده یا بی توجهی)
• نارسایی جنسیتی
• سابقه شرایط پزشکی یا سلامت روان (به عنوان مثال، اضطراب، بیماری مزمن یا آسیب مغزی)
• شناسایی به عنوان جنسیت ناسازگار یا LGBTQ+
• دیدگاه منفی
• مهارت های مقابله ای ضعیف
• دوره های قبلی افسردگی
• مشکلات با خانواده، دوستان یا مدرسه

همچنین بخوانید: چه چیزی باعث افسردگی کودکان می شود (به گفته روانشناسان)

اگر سابقه خانوادگی افسردگی دارید چه باید بکنید؟

از آنجایی که سابقه خانوادگی می تواند به چندین روش در خطر افسردگی نقش داشته باشد، مهم است که اگر این مشکل در اعضای خانواده شما تشخیص داده شده است، آگاه باشید.

یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید این است که به روحیه خود توجه زیادی داشته باشید. داشتن یک دفتر یادداشت خلقی می تواند به شما کمک کند حالات خود را در طول زمان پیگیری کنید و همچنین به شما نشان دهد که چه چیزهایی بر احساسات شما تأثیر می گذارد.

داشتن درکی درست از خلق و خوی عادی شما و هماهنگی با هر تغییری کلیدی است. اگر متوجه تغییر شدید، حتی اگر جزئی باشد، به دنبال کمک باشید. ممکن است بهتر باشد که صحبت با یکی از اعضای خانواده یا دوستان مورد اعتماد شما، یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا یک متخصص سلامت روان را در نظر بگیرید.

همچنین از نحوه درمان اعضای خانواده مبتلا به افسردگی و نحوه پاسخ آنها به آن درمان آگاه باشید. در صورت تشخیص افسردگی در شما، ممکن است داروهایی که قبلاً برای اعضای نزدیک خانواده مبتلا به افسردگی مفید بودند، برای درمان شما نیز در نظر گرفته شوند.

یک بررسی سریع

اگر اعضای نزدیک خانواده (به عنوان مثال، والدین یا خواهر و برادر) افسردگی داشته باشند، ممکن است فرد در معرض خطر ابتلا به این بیماری سلامت روان باشد. با این حال، روش خاصی که افسردگی در خانواده ها به صورت ارثی و ژنتیکی ایجاد می شود همچنان در دست تحقیق است، زیرا سابقه خانوادگی همیشه به این معنی نیست که فرد دچار افسردگی می شود.

در نهایت، اگر سابقه خانوادگی افسردگی دارید، اقداماتی وجود دارد که می توانید انجام دهید. این کارها و اقدامات شامل آگاهی از خلق و خوی خود و هرگونه تغییر و کمک گرفتن از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا متخصص سلامت روان هستند.

منبع