رابطه سمی چیست و چه نشانه هایی دارد؟

از آنجایی که افراد مبتلا به بیماری های روانی، مانند اختلال دوقطبی، افسردگی شدید، یا حتی تمایلات افسردگی از قبل به احساسات منفی حساس هستند، ممکن است به ویژه در معرض روابط سمی باشند.

به عنوان مثال، فردی مبتلا به اختلال دوقطبی که در میانه یک دوره مختلط یا افسردگی قرار دارد، ممکن است نسبت به دیگران تسلط ضعیف تری بر ثبات عاطفی داشته باشد و این ممکن است آن فرد را به هدف آسان تری برای افراد سمی تبدیل کند. با این حال، افراد سمی می توانند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهند.

در اینجا چیزهایی را به شما ارائه خواهیم داد که باید در مورد روابط سمی بدانید، از جمله اینکه چه چیزی یک رابطه را سمی می کند و چگونه تشخیص دهید که آیا در یک رابطه سمی هستید یا خیر. همچنین نکاتی در مورد راه‌های مؤثر برای مدیریت این نوع روابط، مانند کمک گرفتن از افراد حرفه ای را با شما در میان خواهیم گذاشت.

نشانه های یک رابطه سمی

فقط شما می توانید تشخیص دهید که آیا بدی رابطه شما بیشتر از خوبی آن است یا خیر. اما اگر شخصی به طور مداوم سلامتی شما را با آنچه می‌گوید، انجام می‌دهد یا نمی‌دهد تهدید می‌کند، احتمالاً در یک رابطه سمی هستید.

روابطی که شامل آزار فیزیکی یا کلامی باشد قطعاً به عنوان سمی طبقه بندی می شوند. اما نشانه‌های ظریف‌تر دیگری از یک رابطه سمی وجود دارد، از جمله:

• شما بیشتر از چیزی که به دست می آورید می دهید، که باعث می شود احساس بی ارزشی و فرسودگی کنید.
• شما دائماً احساس بی احترامی می کنید یا نیازهای شما برآورده نمی شود.
• شما به مرور زمان عوارضی را بر عزت نفس خود احساس می کنید.
• شما احساس می کنید که مورد حمایت قرار نگرفته اید، و در مقابل مورد سوء تفاهم یا حمله قرار گرفته اید یا تحقیر شده اید.
• بعد از صحبت کردن یا بودن با طرف مقابل، احساس افسردگی، عصبانیت یا خستگی می کنید.
• شما بدترین ها را در یکدیگر به نمایش می گذارید. به عنوان مثال، دوست رقابتی شما یک مسئله رقابتی مبتنی بر کینه را مطرح می کند که برای شما لذت بخش نیست.
• شما در اطراف آن شخص بهترین خودتان نیستید. به عنوان مثال، او رگه‌های بدی که معمولاً ندارید را به روی شما می آورد.
• شما احساس می کنید که باید مراقب همه چیز این شخص باشید تا هدف سم او قرار نگیرید.
• شما زمان و قدرت عاطفی زیادی را صرف تلاش برای شاد کردن او می کنید.
• شما همیشه مقصر هستید. او همه چیز را برعکس می کند تا چیزهایی که فکر می کردید اشتباه خودش است ناگهان تقصیر شما شود.

روابط سمی در مقابل روابط توهین آمیز

همه روابط سمی توهین آمیز نیستند. با این حال، همه روابط توهین آمیز را می توان سمی در نظر گرفت.

در یک رابطه مسموم، معمولاً عدم احترام و نقض مرزها وجود دارد. گاهی اوقات، این رفتار بدون اینکه فرد حتی متوجه انجام آن شود رخ می دهد.

اما، اگر این نوع رفتار به طور مداوم با قصد آسیب رساندن به طرف مقابل تکرار شود، رابطه می تواند توهین آمیز تلقی شود.

توهین و سو استفاده می تواند اشکال مختلفی داشته باشد – مانند آزار روانی، عاطفی و فیزیکی. روابط توهین آمیز معمولاً چرخه توهین و سوء استفاده را دنبال می کند. به عنوان مثال، مراحل چرخه سوء استفاده معمولاً شامل موارد زیر است: 

• تنش شروع به ایجاد شدن می کند.
• یک عمل توهین آمیز رخ می دهد.
• شخصی که مرتکب این عمل شده است عذرخواهی می کند، قربانی را سرزنش می کند یا توهین را به حداقل می رساند.
• یک دوره زمانی وجود دارد که در آن هیچ توهین و سوء استفاده ای رخ نمی دهد. با این حال، در نهایت چرخه تکرار می شود.

علاوه بر این، روابط سمی ممکن است نسبت به روابط توهین آمیز بیشتر ذهنی و درونی باشند. به عنوان مثال، اگر سابقه دروغ شنیدن دارید، ممکن است هر کسی که دروغ می‌گوید را فردی سمی بدانید. اما ممکن است شخصی دیگری تمایل بیشتری داشته باشد که آن را فراموش کرده و به فردی که دروغ گفته فرصتی دوباره بدهد.

رفتار سمی در مقابل رفتار سالم

هنگام تعیین اینکه آیا یک رابطه در حال مسموم شدن است یا خیر، مهم است که به رفتارهایی که بیشتر در رابطه نشان داده می شوند نگاه کنید.

به عبارت دیگر، اگر یکی یا هر دوی شما به طور مداوم خودخواه یا منفی نگر بوده و نسبت به طرف مقابل بی احترامی می کنید، ممکن است در رابطه مسمومیت ایجاد کنید. اما اگر بیشتر دلگرم کننده، دلسوز و محترم هستید، ممکن است مسائل خاصی وجود داشته باشد که مسمومیت ایجاد کند که باید به آنها رسیدگی شود.

مهم است که علائم مسمومیت چه در خودتان و چه در شخص دیگر را بشناسید. در اینجا نشانه هایی از رفتارهای سمی و رفتارهای سالم وجود دارد.

رفتار سمی

• ناامنی
• حسادت
• منفی نگری
• خود محوری
• خود خواهی
• انتقادی
• تحقیر کننده
• بی اعتماد و غیر قابل اعتماد
• بد لحنی بد دهنی
• بی احترامی

رفتار سالم

• امن بودن
• با محبت بودن
• مثبت بودن
• دهنده بودن
• از خود گذشتگی داشتن
• دلگرم کننده بودن
• نشاط بخش بودن
• قابل اعتماد بودن
• دلسوز بودن
• محترم بودن

همچنین بخوانید: 12 نشانه یک رابطه سمی

انواع روابط سمی 2

توجه به این نکته مهم است که روابط سمی به روابط عاشقانه محدود نمی شود. آنها در خانواده ها، محل کار و در میان گروه های دوستان نیز وجود دارند و به خصوص اگر سمیت به طور موثر مدیریت نشود می توانند بسیار استرس زا باشند.

• هنگامی که رفتارهای منفی وجود دارد: شکایت مداوم، اظهارات انتقادی و در کل منفی گرایی برخی افراد یک محیط سمی ایجاد می کند. سایر صفات سمی ممکن است شامل کمال گرایی، رقابت ناسالم و دروغگویی مکرر باشد. همچنین ممکن است یک فرد اجازه دهد که ناامنی هایش بدترین چیزها را در او نشان دهد.
• هنگامی که یکی از طرفین (یا هر دو)  فاقد خودآگاهی هستند: گاهی اوقات افراد از تأثیر منفی آنها بر دیگران بی خبرند. همچنین ممکن است آنها راه های سالم تری برای برقراری ارتباط را ندانند. این احتمال وجود دارد که آنها نمی دانند چگونه به اندازه کافی به نشانه های اجتماعی توجه کنند تا بدانند چه زمانی افراد را ناامید کرده یا باعث می شوند احساس کنند مورد انتقاد قرار گرفته یا نادیده گرفته شده اند.
• وقتی شخصی عمداً دیگران را آزار می دهد: برخی افراد عمداً بی ادب و آزاردهنده هستند. در این موقعیت‌ها، ممکن است متوجه شوید که دقیقا هدف کلمات و اعمال بدشان قرار گرفته‌اید. همچنین ممکن است شخصی سعی کند شما را کنترل یا دستکاری کند که این رفتار سمی است.
• هنگامی که یکی از زوجین به طور مداوم در حال خیانت است: اگر یکی از زوجین مدام دروغ بگوید و حتی بدون اینکه بخواهد رفتار خود را تغییر دهد، خیانت می کند، یک عنصر سمی به رابطه اضافه می کند.
• وقتی فردی بدرفتار است: وقتی افراد به طور مکرر و عمدی به شما صدمه می زنند، رفتار آنها می تواند توهین آمیز تلقی شود. چه آنها دائماً در مورد شما غیبت کنند، یا به هر طریقی به شما آسیب جسمی وارد کنند، سوء استفاده و توهین هرگز قابل قبول نیست.

روابط سمی و اعتیاد به مواد مخدر

فردی که سوء مصرف الکل یا مواد مخدر دارد، ممکن است رفتارهای سمی داشته باشد. دریافت درمان ممکن است به آنها کمک کند تا صفات سمی خود را بهبود بخشند. با این حال، ترمیم روابط آنها که از اعتیادشان آسیب دیده است ممکن است به طور کامل انجام نشود.

اگر هر یک از سناریوهای بالا در مورد وضعیت شما صادق است، ممکن است لازم باشد که روابط سمی زندگی خود را دوباره ارزیابی کنید.

خودشیفته ها و جامعه ستیزان

برخی از افراد، به ویژه افراد خودشیفته و جامعه ستیز، تمایل دارند از توجه و تحسین دیگران تغذیه کنند. خودشیفته ها به یکپارچه کردن افراد احساس نیاز دارند و در جستجوی برتری به آنها احساس "کمتر بودن" می دهند.

آنها ممکن است عمداً شما را به روش‌هایی ظریف تحقیر کرده یا اگر دستاوردی را به اشتراک بگذارید که به آن افتخار می‌کنید، توهین‌های کوچکی به شما می‌کنند. ممکن است آنها شما را به طور مداوم قربانی گسلایتینگ کنند.

افراد خودشیفته معمولاً تقصیر را نمی پذیرند زیرا واقعاً معتقدند که هرگز اشتباه نمی کنند. در واقع، آنها این را یک تهدید شخصی می دانند که خود را کمتر از کامل ببینند.

هنگام برخورد با افراد سمی و خودشیفته، همیشه مشخص نیست که آیا از کاری که انجام می دهند آگاه هستند یا خیر. اما اگر رفتار آنها به طور مداوم باعث می شود که نسبت به خودتان احساس بدی داشته باشید، باید از این شخص فاصله بگیرید یا حداقل بپذیرید که اگر مجبور هستید که او را در زندگی خود داشته باشید، باید مراقب خود باشید.

این تغییر در رفتار شما آنها را تغییر نمی دهد، اما می تواند به کاهش استرس ناشی از برخورد با آنها کمک کند. نکته مهم این است که از خود در برابر سوء استفاده عاطفی که هنگام تعامل با آنها دریافت می کنید محافظت کنید:

• به خود یادآوری کنید که قرار نیست آنها را تغییر دهید و رویارویی با آنها ممکن است بدون حل کردن چیزی، تنها خشم بیشتری را برانگیزد.
• بین خودتان و چنین افرادی فاصله بگذارید.
• بپذیرید که اگر آن شخص باید در زندگی شما باشد، باید مراقب خود باشید.

همکاران

اگر آن فرد سمی یک همکار است و مشکل نزدیکی است، بهانه خوبی برای جابجایی میز خود در نظر بگیرید. به عنوان مثال: "من دقیقاً زیر یک دریچه هوا هستم که مرا آزار می دهد" یا "اگر کنار چاپگر نباشم می توانم کار بیشتری انجام دهم."

اگر آن شخص به دنبال شکایت شماست، ممکن است سعی کنید او را به یک سرپرست ارجاع دهید و سپس با آرامش به انجام کار خود بازگردید. ممکن است مجبور شوید چندین بار این کار را قبل از دریافت راهنمایی تکرار کنید.

خانواده و دوستان

با اعضای خانواده و دوستان، احتمالاً دشوارتر است، زیرا ممکن است راه آسانی برای حذف فرد سمی از زندگی شما وجود نداشته باشد.

اگر دوستی دارید که به شدت سمی است، ممکن است نیاز داشته باشید که وقت صرف کردن با او را کاهش دهید. اگر نگران توهین به او هستید، بازدیدهای خود را در طی چند ماه کاهش دهید تا کاملاً قابل لمس و توجه نباشد (اگرچه ممکن است باز هم متوجه آن شود).

هنگامی که فرد سمی یکی از اعضای خانواده یا دوست نزدیک باشد، می توان آن فرد را تشویق کرد که وارد درمان شود، که اغلب برای حل مشکل اساسی در پشت مسمومیت مورد نیاز است.

اثرات روابط سمی

روابط سمی ممکن است باعث آسیب واقعی به عزت نفس و سلامت روان کلی شما و همچنین سلامت جسمی‌تان شود.

درام مداوم در یک رابطه می تواند ما را از سایر روابط زندگی خود منحرف کرده و منجر به احساس انزوای اجتماعی شود - که این می تواند باعث مشکلات دیگری مانند افسردگی یا بدتر شدن کیفیت خواب شود.

ممکن است متوجه شوید که یک رابطه سمی بر توانایی شما در مراقبت از خود تأثیر می گذارد. اگر دائماً با یک فرد یا رابطه پر سر و صدا یا سمی سر و کار دارید، ممکن است روال عادی خود از جمله بهداشت شخصی، ورزش، سرگرمی ها و موارد دیگر را فدای آن کنید. این فداکاری می تواند به مرور زمان منجر به کاهش سلامت کلی جسمی و روانی شود.

روابط سمی و سلامت روان

مطالعات نشان می دهد که روابط سمی در واقع می تواند اختلالات اضطراب و استرس را بدتر کند. از سوی دیگر، روابط سالم در واقع می تواند این شرایط را بهبود بخشند.

در واقع، مطالعه‌ای در دانشگاه میشیگان در سال 2016 نشان داد که «استرس و کیفیت روابط [منفی] مستقیماً بر سیستم قلبی عروقی تأثیر می‌گذارد». در درازمدت، همه این عوامل به سلامتی شما آسیب می‌رسانند و حتی ممکن است شما را به سمت ایجاد رفتارهای مقابله‌ای ناسالم مانند نوشیدن یا خوردن احساسی سوق دهند.

مقابله با روابط سمی

در حالی که نمی توان از هر رابطه سمی به ویژه در بین همکاران یا یکی از اعضای خانواده جلوگیری کرد، اما می توان آنها را با مرزهای سالم، خودمراقبتی و آگاهی مدیریت کرد.

اگر خود را در یک رابطه سمی می بینید که در آن بدترین ها را در یکدیگر نشان می دهید (یا به سادگی نمی توانید بهترین ها را نشان دهید)، ممکن است لازم باشد روی رابطه کار کنید و پویایی آن را تغییر دهید - به خصوص اگر مزایای دیگری برای رابطه وجود داشته باشد.

ارتباطات قاطعانه و مرزهای سالم‌تر اغلب کلیدهایی هستند که بهترین‌ها را در طرف مقابل نشان می‌دهند – به خصوص اگر هر دو مایل به ایجاد تغییرات باشید.

چند مرحله دیگر برای مقابله با یک رابطه سمی وجود دارد:

• با طرف مقابل در مورد آنچه که شاهد آن هستید صحبت کنید. در مورد نیازها و احساسات خود قاطع باشید و در عین حال مسئولیت نقش خود در موقعیت را بر عهده بگیرید.
• در مورد آنچه به عنوان یک مشکل می بینید بحث کنید و با هم تصمیم بگیرید که آیا می خواهید پویایی را تغییر دهید یا خیر تا اطمینان حاصل شود که هر دوی شما نیازهای خود را برآورده می کنید.
• رابطه خود را دوباره ارزیابی کنید و از خود بپرسید: آیا این شخص به عزت نفس و سلامت کلی روحی من آسیب واقعی وارد می کند؟
• زمان کمتری را با افرادی بگذرانید که ناامیدی یا ناراحتی را وارد زندگی شما می کنند. اگر این شخص فردی مانند یکی از اعضای خانواده یا همکار است که باید با او تعامل داشته باشید، ممکن است لازم باشد تعاملات را محدود کنید.
• اگر تصمیم دارید در مورد نگرانی های خود صحبت کنید، هنگام توصیف احساسات و عواطف خود از جملات "من احساس می کنم" استفاده کنید. انجام این کار به طرف مقابل کمک می کند تا در شما احساس تدافعی بودن نکنند.
• درک کنید که برخی از افراد سمی به خصوص کسانی که فاقد خودآگاهی یا مهارت های اجتماعی هستند، به سادگی تمایلی به تغییر ندارند.
• سعی کنید زمانی که شرایط اقتضا می‌کند، از خودتان دفاع کنید.

چگونه یک رابطه سمی را ترک کنیم

اگر سعی کرده اید حد و مرزی را تعیین کنید و طرف مقابل از احترام به آنها امتناع می کند، ممکن است زمان پایان دادن به رابطه فرا رسیده باشد. اگرچه انجام این کار می تواند چالش برانگیز باشد، اما به یاد داشته باشید که مهمترین چیز اولویت دادن به خود، نیازها و سلامتی‌تان است.

نحوه پایان دادن به رابطه به موقعیت شما و میزان احساس امنیت تان بستگی دارد. شما می توانید:

• مستقیماً به شخص بگویید که تصمیم به پایان دادن به رابطه دارید و دلایل خود را فهرست کنید.
• بگذارید رابطه به مرور زمان محو شود و به آرامی با این شخص کمتر و کمتر ارتباط برقرار کنید.
• فوراً ارتباط را قطع کنید (مخصوصاً اگر رابطه ای امنیت شما را تهدید می کند).

اگر تصمیم دارید مستقیماً با آن شخص ارتباط برقرار کنید، می توانید مسئولیت احساسات خود را بپذیرید و سعی کنید از سرزنش یا حالت تدافعی خودداری کنید. در نهایت، شما نمی توانید نحوه واکنش او را کنترل کنید، اما می توانید سعی کنید از استراتژی هایی استفاده کنید تا از تشدید بحث جلوگیری کنید.

اگر یک رابطه عاشقانه را ترک می کنید، ممکن است نیاز به ایجاد یک شبکه پشتیبانی داشته باشید تا با خیال راحت این ترک را انجام دهید. به عنوان مثال، اگر در مورد نحوه واکنش آن شخص نگران هستید، ممکن است بهتر باشد که یک مکان عمومی را برای صحبت با او انتخاب کنید. به یک شخص مورد اعتماد اجازه دهید بداند چه زمانی این اتفاق می افتد و کجا خواهید بود، بنابراین می توانید برای ملاقات با او برنامه ریزی مناسب داشته باشید.

ممکن است لازم باشد با یکی از اعضای خانواده یا دوست خود بمانید تا زمانی که موقعیت زندگی جدیدی را پیدا کنید، دور از شریک زندگی خود.

هنگام برخورد با هر نوع رابطه سمی، مهم است که بر سلامت و رفاه خود تمرکز کنید. در نتیجه، اگر با کسی سروکار دارید که انرژی و شادی شما را از بین می برد، او را از زندگی خود حذف کنید یا حداقل زمان صرف شده با او را محدود کنید. و اگر در حال تجربه آزار عاطفی یا فیزیکی هستید، فورا کمک بگیرید.

منبع