رعشه یا لرزش دست ها یا سایر قسمت های بدن از علائم فیزیکی رایج مرتبط با اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) و سایر شرایط اضطرابی است.
دکتر مونا پاتر، در این باره می گوید:

اضطراب یک تجربه پیچیده ذهن و بدن است که شامل پاسخ های احساسی و فیزیکی است. یکی از تظاهرات فیزیکی رایج اضطراب لرزش یا رعشه است.
این واکنش ناشی از پاسخ استرس بدن است که باعث ترشح هورمون هایی مانند کورتیزول و آدرنالین می شود. این وضعیت تنش فیزیکی را افزایش می دهد و به ایجاد لرزش و رعشه کمک می کند.
احساس عدم کنترل بر بدن شما نه تنها می تواند شدت لرزشتان را افزایش دهد، بلکه ممکن است سایر علائم مرتبط با اضطراب را نیز بدتر کند. این علامت ناراحت کننده ممکن است در سایر اختلالات اضطرابی مانند اختلال هراس، فوبیاهای خاص و آگورافوبیا نیز وجود داشته باشد.
اگر به دلیل اختلال اضطراب اجتماعی و یا اختلال اضطرابی دیگر دچار لرزش یا رعشه هستید، بدانید که گزینههای درمانی زیادی در دسترس هستند.

چه چیزی باعث لرزش اضطراب می شود؟
دکتر کاترین بوگر، اینگونه توضیح میدهد:
لرزش زمانی اتفاق میافتد که سیستم عصبی سمپاتیک فعال میشود؛ این به عنوان پاسخ «جنگ، گریز یا فریز» شناخته میشود.
تجربه اضطراب می تواند بدن شما را به حالت جنگ یا گریز (یک واکنش تکاملی که به منظور ایمن نگه داشتن شما در مواقع خطر درک شده است) وادار کند. این پاسخ فیزیولوژیکی به تهدیدات موجود در محیط، هوشیاری شما را افزایش داده و بدن شما را برای اقدام فوری آماده می کند.
بوگر توضیح میدهد که وقتی افراد احساس اضطراب میکنند، بدن با ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین و کورتیزول در جریان خون، برای مقابله با مشکل آماده میشود. این منجر به افزایش هوشیاری و همچنین تغییرات فیزیکی مانند افزایش تنش عضلانی و فعالیت عصبی و همچنین افزایش ضربان قلب، فشار خون و جریان خون به عضلات می شود.
این می تواند منجر به انقباض و شل شدن سریع ماهیچه ها شده که باعث رعشه و احساس لرزش در سراسر بدن از جمله دست ها، پاها و صدا می شود.
به گفته دکتر بوگر در حالی که ممکن است این اتفاق در زمان رخ دادن ناراحت کننده یا نگران کننده باشد، در واقع یک واکنش طبیعی و بی ضرر به استرس است.
شما می توانید آن را به عنوان تلاش بدن برای بازگرداندن تعادل در نظر بگیرید، زیرا در آن وضعیت بدن در حال آزاد کردن انرژی اضافی است.
چه چیزی باعث لرزش اضطراب می شود؟
لرزش ناشی از اضطراب می تواند در شرایط مختلف ایجاد شود. ممکن است در موقعیت های زیر متوجه لرزش یا رعشه شوید:
- پیش بینی یک تعامل اجتماعی در آینده
- شرکت در مهمانی ها یا سایر مجالس اجتماعی
- خوردن یا آشامیدن در ملاء عام
- قرار گذاشتن
- پیوستن به یک مکالمه گروهی در حال انجام
- برقراری تماس های تلفنی
- ملاقات با افراد جدید
- اجرای روی صحنه
- صحبت کردن در یک جلسه
دکتر پاتر خاطرنشان می کند که برخی عوامل ممکن است باعث شود افراد در هنگام اضطراب بیشتر مستعد لرزیدن باشند. یک استعداد ژنتیکی برای اضطراب و یک سیستم عصبی سمپاتیک حساس تر می تواند واکنش جنگ یا گریز فرد را تشدید کند.
سایر عوامل موثر در لرزش هنگام اضطراب عبارتند از شرایط سلامت زمینه ای، سطح استرس بالا، الگوهای خواب نامناسب و مصرف بیش از حد کافئین. او می گوید که برخی از داروها نیز می توانند باعث لرزش به عنوان یک عارضه جانبی شوند.
علاوه بر لرزش و رعشه، مواجهه با یک موقعیت تحریک کننده می تواند منجر به تعریق، ضربان قلب سریع، احساس ترس، حالت تهوع و تنگی نفس شود.
لرزش اضطراب یکی از علائم فیزیکی مرتبط با اختلالات اضطرابی است. در حالی که این علامت اغلب با شرایطی مانند اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال هراس بروز میکند، میتواند با همراه با شرایط دیگری مانند اختلال استرس پس از سانحه نیز رخ دهد.
همچنین بخوانید: آیا واقعا اضطراب می تواند شما را بکشد؟
حتی اگر افراد یک وضعیت اضطرابی تشخیص داده شده نداشته باشند باز هم می توانند این علامت را در هنگام احساس اضطراب تجربه کنند. به عنوان مثال، ممکن است در حین ارائه در محل کار یا تحصیل بلرزید. اگرچه ممکن است این علامت آزار دهنده و ناراحت کننده باشد، اما داشتن این علامت لزوماً به این معنی نیست که شما یک اختلال اضطرابی دارید.
تحقیقات نشان می دهد که بین شرایط پزشکی مرتبط با لرزش و اضطراب اجتماعی همبستگی بالایی وجود دارد. تجربه لرزش و رعشه ممکن است به دلیل شرایط پزشکی مانند بیماری پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس و لرزش اساسی باشد یا توسط آن تشدید شود.
مراجعه به پزشک می تواند به تعیین اینکه آیا لرزش شما به دلیل یک اختلال اضطرابی، یک وضعیت پزشکی یا هر دو است کمک کند.

تاثیر لرزش اضطراب
لرزش ناشی از اضطراب اجتماعی و انواع دیگر اختلالات اضطرابی می تواند آسیب جدی به رفاه فرد وارد کند. برای برخی، سطوح بالای استرس و خستگی می تواند لرزش را تشدید کند.
لرزش و سایر علائم نیز می تواند یک چرخه معیوب ایجاد کنند. احساس ترس یا فکر کردن در مورد خجالت از لرزیدن در جمع نیز می تواند منجر به لرزش بیشتر چه در لحظه یا در انتظار آن شود.
از آنجایی که افراد از لرزش و سایر علائم اضطراب می ترسند، برای به حداقل رساندن ریسک تجربه چنین علائمی، به مقابله اجتنابی می پردازند. این می تواند منجر به اجتناب از موقعیت هایی شود که باعث ایجاد اضطراب می شوند. در حالی که این کار مقابله ای ممکن است باعث تسکین لحظه ای یا کوتاه مدت شود، واقعیت این است که اجتناب علائم اضطراب را بدتر و طولانی تر می کند.
خلاصه
رعشه یا لرزش دستها یا پاهایتان در موقعیتهای اجتماعی یا زمانی که به یک تعامل اجتماعی آینده فکر میکنید ممکن است باعث ناامیدی و شرمآوری شود. پیشبینی یا نگرانی در مورد لرزیدن میتواند منجر به لرزش بیشتر شده و باعث شود که شما کنترل خود را از دست داده و احساس ناراحتی کنید.
درمان لرزش ناشی از اضطراب
رعشه یا لرزش ناشی از اضطراب، که به عنوان لرزش روانی شناخته می شود، معمولاً با روان درمانی، دارو درمانی یا ترکیبی از هر دو درمان می شود. اینکه کدام گزینه درمانی را انتخاب می کنید کاملاً به شما و اینکه با چه چیزی احساس راحتی می کنید بستگی دارد.
صحبت با پزشک، روانپزشک و یا تراپیست می تواند به شما در تصمیم گیری آگاهانه در مورد درمان کمک کند.
روان درمانی
گفتاردرمانیهایی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) یا درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) می توانند گزینههای درمانی مؤثری برای برخی از تجربههای رعشه، لرزش و سایر علائم مرتبط با اختلالات اضطرابی باشند.
دکتر کاترین بوگر در این باره می گوید:
درمان شناختی رفتاری یا "CBT" یک رویکرد درمانی تثبیت شده برای اضطراب است. از طریق CBT، افراد میتوانند الگوهای فکری منفی را که به اضطراب کمک میکنند شناسایی و به چالش بکشند و راهبردهایی را برای پاسخ مؤثرتر به استرس و علائم فیزیکی مرتبط با اضطراب بیاموزند.
مواجهه درمانی می تواند یک درمان بسیار موثر برای اختلالات اضطرابی باشد. در این رویکرد، افراد به تدریج در معرض موقعیت هایی قرار می گیرند که باعث ایجاد علائم اضطراب می شوند. با گذشت زمان، پاسخ اضطراب به آرامی محو می شود.
داروها
برخی از داروها می توانند به کاهش یا تسکین رعشه و لرزش و همچنین سایر علائم مرتبط با اضطراب کمک کنند. به خاطر داشته باشید که داروها ممکن است برای همه موثر نباشند و بهتر است با پزشک خود در مورد مناسب ترین اقدام برای نیازهای منحصر به فرد خود صحبت کنید.
اگر علائم فیزیکی اضطراب ناتوانکننده و بهطور قابلتوجهی مختل کننده هستند، میتوانید با پزشک خود در مورد گزینههای دارویی کوتاهمدت بالقوه برای از بین بردن علائم، در حالی که روی استراتژیهای طولانیمدت برای مدیریت علائم کار میکنید، صحبت کنید.
- داروهای ضد افسردگی: این داروها معمولاً اولین خط درمان هستند. Paxil (پاروکستین)، Zoloft (سرترالین)، Luvox (فلووکسامین) و Effexor XR (ونلافاکسین با رهش طولانی مدت) برای درمان SAD مورد تایید هستند.
- بنزودیازپین ها: داروهایی مانند کلونوپین (کلونازپام)، والیوم (دیازپام) و زاناکس (آلپرازولام) می توانند بلافاصله برای کاهش علائم مرتبط با اضطراب، از جمله لرزش، شروع به کار کنند. با این حال، مصرف هرچه بیشتر این داروها، خطر وابستگی به آنها نیز افزایش می یابد.
- بتا بلاکرها: بتا بلوکرها مانند ایندرال (پروپانولول) که اثر آدرنالین را مسدود می کنند، می توانند برای مقابله با موقعیت های نادر اضطراب آور مانند سخنرانی یا اجرا استفاده شوند. آنها همچنین می توانند به برخی از افراد در کاهش لرزش کمک کنند.
اگر لرزش ناشی از اضطراب بر کیفیت زندگی شما تأثیر منفی می گذارد، برای گزینه های درمانی موجود با پزشک یا درمانگر خود صحبت کنید.

مقابله با لرزش اضطراب
روش های مقابله ای زیادی وجود دارد که می توانید با استفاده از آنها علائم مرتبط با اختلال اضطراب اجتماعی، به ویژه رعشه و لرزش را کاهش دهید. این تکنیک ها می توانند در کنار روان درمانی و یا دارو درمانی استفاده شوند.
به خاطر داشته باشید که به طور کلی، اکثر افراد بیرون و اطراف احتمالاً متوجه رعشه یا لرزش شما نمی شوند و قطعاً کمتر از شما روی آن تمرکز می کنند.
تحمل پریشانی را تمرین کنید
یادگیری نشستن با علائم اضطراب می تواند مفید باشد. اضطراب یک پاسخ طبیعی است، و یادگیری و درک اینکه داشتن علائم فیزیکی اضطراب مشکلی ندارد، مهم است.
هرچه بیشتر روی علائم تمرکز کنید و سعی کنید آنها را از بین ببرید، بیشتر احساس اضطراب خواهید کرد و علائم بزرگتر خواهند شد. درعوض، تمرین کنید که برای علائم فضا ایجاد کنید و مانند موجی که بالا و پایین میرود آنها را از خود خارج کنید.
به طور منظم ورزش کنید
فعالیت بدنی یک تسکین دهنده طبیعی اضطراب است. ورزش باعث آزاد شدن اندورفین و کاهش کورتیزول می شود و در نتیجه باعث کاهش هورمون استرس و افزایش تقویت کننده های طبیعی خلق و خو می شود.
از مصرف برخی مواد اجتناب کنید
استفاده از موادی مانند الکل، کافئین و نیکوتین ممکن است علائم مرتبط با اضطراب از جمله لرزش را تشدید کند.
به گفته دکتر پاتر:
محرک هایی مانند کافئین و نیکوتین می توانند علائم اضطراب از جمله لرزش را تشدید کنند. کاهش یا حذف مصرف آنها می تواند منجر به کاهش تظاهرات فیزیکی اضطراب شود.
تکنیک های ریلکسیشن را تمرین کنید
هنگامی که به طور منظم تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن ذهنآگاهی، آرامسازی پیشرونده عضلانی یا ریلکسیشن، و تنفس عمیق را تمرین می کنید، این می تواند به شما کمک کند که بیشتر احساس ثبات داشته باشید و علائم مرتبط با اضطراب مانند لرزش را کاهش دهید.
تمرین های ذهن آگاهی و مراقبه می تواند به افراد کمک کند تا از افکار و احساسات خود آگاه تر شوند. با تمرین منظم، این تکنیک ها می توانند به کاهش علائم اضطراب و بهبود تنظیم هیجانی کمک کنند.
ترکیب این تمرینات با یوگا می تواند به ویژه مفید باشد. تحقیقات نشان می دهد که یوگا، به ویژه هاتا یوگا، به طور موثر علائم مرتبط با اضطراب را در اختلالات اضطرابی مختلف از جمله اختلال اضطراب اجتماعی کاهش می دهد.