مثبت گرایی سمی باوری است که طبق آن مهم نیست که یک موقعیت چقدر وخیم یا دشوار باشد، به هر حال افراد باید ذهنیت مثبت خود را حفظ کنند. در حالی که خوش بین بودن و درگیر شدن در تفکر مثبت مزایایی دارد، مثبت گرایی سمی تمام احساسات سخت و دشوار را به نفع یک نمای شاد و اغلب مثبت کاذب رد می کند.
بله درست است؛ داشتن نگرش مثبت به زندگی برای سلامت روان شما مفید است. اما مشکل اینجاست که زندگی همیشه مثبت نیست. همه ما احساسات و تجربیات دردناکی داریم. این احساسات، اگرچه اغلب ناخوشایند هستند، اما برای دستیابی به پذیرش و سلامت روانی بیشتر، باید آشکارا و صادقانه با آنها برخورد کرد.
مثبت گرایی سمی، مثبت اندیشی را به افراطی بیش از حد تعمیم می دهد. این نگرش فقط بر اهمیت خوش بینی تأکید نمی کند، بلکه هر گونه ردپایی از احساسات انسانی را که کاملاً شاد یا مثبت نیستند را به حداقل رسانده و حتی انکار می کند.
مثبت گرایی سمی به معنای داشتن رویکرد «فقط ارتعاشات و حالات خوب» به زندگی و کنار گذاشتن هر گونه احساسات به ظاهر منفی است. این رویکرد، افراد را از حمایت واقعی برای مقابله با آنچه که با آن روبرو هستند محروم می کند.
نمونه هایی از مثبت گرایی سمی
مثبت گرایی سمی می تواند انواع مختلفی داشته باشد. برخی از نمونه هایی که ممکن است در زندگی خود با آنها برخورد کرده باشید عبارتند از:
- وقتی اتفاق بدی می افتد، مانند از دست دادن شغل، مردم ممکن است بگویند "فقط مثبت بمان" یا "به جنبه مثبت نگاه کن". در حالی که چنین نظراتی اغلب به معنای همدردی هستند، اما میتوانند هر چیزی که طرف مقابل میخواهد در مورد آنچه که تجربه میکند بگوید را خاموش کنند.
- پس از تجربه نوعی از دست دادن، افراد ممکن است بگویند که "همه چیز به دلیلی اتفاق می افتد." در حالی که مردم عقیده دارند که این اظهارات آرامش دهنده است و به همین دلیل آن ها را بیان می کنند، اما این نیز راهی برای اجتناب از درد دیگران است.
- با ابراز ناامیدی یا ناراحتی، شخصی ممکن است پاسخ دهد که "شادی یک انتخاب است." این نشان میدهد که اگر کسی احساسات منفی را تجربه میکند، این تقصیر خودش است که شاد بودن را «انتخاب» نکرده است.
چنین اظهاراتی اغلب با نیت خوب بیان می شوند، یا شاید هم مردم نمی دانند چه چیز دیگری باید بگویند و چگونه همدل باشند. با این حال، مهم است که بدانیم مثبت گرایی سمی می تواند مضر باشد.
مثبت گرایی سمی در مقابل خوش بینی
می توان در مواجهه با تجربیات و چالش های سخت خوش بین بود. اما نیازی نیست به افرادی که دچار آسیب روحی می شوند بگوییم که مثبت بمانند یا احساس کنند که به دلیل نگاه نکردن به چشم انداز آفتابی مورد قضاوت قرار می گیرند.
چرا مثبت گرایی سمی مضر است؟
مثبت گرایی بیش از حد سمی است، زیرا می تواند به افرادی که روزهای سختی را سپری می کنند آسیب برساند. افرادی که با مثبت اندیشی سمی مواجه می شوند، به جای اینکه بتوانند احساسات واقعی انسانی را به اشتراک بگذارند و حمایت بی قید و شرطی را به دست آورند، با نادیده گرفته شدن و ابطال احساسات خود مواجه می شوند.
- شرم آور است: دریافت مثبت گرایی سمی می تواند به احساس شرم منجر شود. این به مردم می گوید که احساساتی که دارند غیرقابل قبول است. وقتی کسی رنج میکشد، باید بداند که احساساتش معتبر است و میتواند آرامش و عشق را در دوستان و خانوادهاش بیابد.
- باعث احساس گناه می شود: مثبت گرایی سمی می تواند باعث احساس گناه شود. این پیام را به شخص می فرستد که اگر راهی برای احساس مثبت پیدا نمی کنید - حتی در مواجهه با یک تراژدی - کار اشتباهی انجام می دهید.
- از احساسات اصیل انسانی جلوگیری می کند: مثبت گرایی سمی به عنوان یک مکانیسم اجتناب عمل می کند. وقتی افراد درگیر این نوع رفتار میشوند، به آنها اجازه میدهد از موقعیتهای عاطفی که باعث ناراحتی آنها میشود فرار کنند. گاهی اوقات ما همین ایده ها را به سمت خودمان می چرخانیم و آنها را درونی می کنیم. وقتی احساسات بد و سختی را تجربه می کنیم، آن ها را نادیده می گیریم و رد و انکار می کنیم.
- از رشد جلوگیری می کند: مثبت گرایی سمی به ما امکان می دهد از احساس و تجربه چیزهایی که ممکن است دردناک باشند اجتناب کنیم. و این توانایی مواجهه با احساسات چالش برانگیز که در نهایت می تواند به رشد و بینش عمیق تر منجر شود را از ما سلب می کند.
همچنین بخوانید: چگونه مثبت تر باشیم؟ راهکارهایی عالی برای مثبت اندیشی
مانترای «فقط ارتعاشات مثبت» میتواند بهویژه در مواقع پریشانیهای شخصی دلخراش باشد. وقتی افراد در حال کنار آمدن با موقعیتهایی مانند مشکلات مالی، از دست دادن شغل، بیماری یا از دست دادن یکی از عزیزان خود هستند، به آنها گفته میشود که باید به جنبههای مثبت نگاه کنند. و این میتواند کاملاً بیرحمانه به نظر برسد.
برخی حتی مثبت بودن سمی را نوعی گسلایتینگ می دانند. دلیل آن هم این است که روایتی نادرست از واقعیت ایجاد میکند، و اغلب باعث میشود تا آنچه که فکر و احساس میکنید را زیر سوال ببرید.
در برخی موارد، حتی ممکن است مثبت گرایی سمی نوعی سوء استفاده باشد. یک فرد بدرفتار ممکن است از آن برای بی ارزش کردن، نادیده گرفتن و به حداقل رساندن احساسات و تجربیات شخص دیگر استفاده کند. حتی ممکن است از آن به عنوان راهی برای کم اهمیت جلوه دادن جدیت اعمال توهین آمیز خود استفاده کنند.
در بهترین حالت، جملات مثبت سمی به صورت ابهامات پیش پا افتاده ای ظاهر می شوند که باعث می شود فرد از برخورد با احساسات دیگران خودداری کند. در بدترین حالت، این اظهارات در نهایت باعث ایجاد احساس شرم و سرزنش در افرادی می شود که اغلب با موقعیت های فوق العاده سختی دست و پنجه نرم می کنند.
نشانه های مثبت گرایی سمی
مثبت گرایی سمی اغلب می تواند ظریف باشد. یادگیری تشخیص علائم می تواند به شما در شناسایی بهتر این نوع رفتار کمک کند. علائمی که نشان می دهد ممکن است یک مثبت گرای سمی باشید عبارتند از:
- از بین بردن مشکلات به جای مواجهه با آنها
- پنهان کردن احساسات واقعی خود در پشت نقل قول های احساس خوب که از نظر اجتماعی قابل قبول به نظر می رسند
- کوچک و بی اهمیت کردن احساسات دیگران، زیرا باعث ناراحتی شما می شوند
- شرمنده کردن دیگران وقتی نگرش مثبتی ندارند
همچنین، به همان اندازه مهم است که بدانید چه زمانی ممکن است شخص دیگری با شما رفتار مثبت سمی داشته باشد و به طور بالقوه به سلامت روانی شما آسیب برساند. علائمی که نشان می دهد ممکن است در معرض رفتار مثبت سمی باشید عبارتند از:
- القای احساس گناه در مورد غمگینی، عصبانیت یا ناامیدی
- پنهان کردن یا خفه کردن احساسات واقعی شما
- تلاش برای کوچک جلوه دادن احساسات دردناک شما
گاهی اوقات، این نوع رفتار ممکن است به عنوان یک مکانیسم مقابله ای برای کمک به افراد در کاهش یا اجتناب از استرس عمل کند. افراد به جای مواجهه با یک احساس دشوار، سعی می کنند با ایجاد یک چرخش مثبت در یک موقعیت بد، از آن اجتناب کنند. در حالی که این ممکن است راهی موثر برای مقابله به نظر برسد، انکار یا رد کردن احساسات منفی می تواند مقابله موثر با چنین احساساتی را دشوارتر کند.
چگونه از مثبت گرایی سمی جلوگیری کنیم؟
اگر رفتارهای مثبت سمی را در خود بشناسید، کارهایی وجود دارد که می توانید برای ایجاد یک رویکرد سالم تر و حمایتی تر انجام دهید. برخی از ایده ها عبارتند از:
- این نگرش را ایجاد کنید که "قابل قبول است که گاهی خوب نباشید." به جای این که این دیدگاه را داشته باشید که داشتن احساسات منفی اشتباه است، بپذیرید که همیشه خوب بودن، واقع بینانه نیست. به خود یادآوری کنید که اگر کسی احساس خوبی ندارد، کاملا قابل قبول است.
- احساسات منفی خود را مدیریت کنید، اما آنها را انکار نکنید. احساسات منفی در صورت عدم کنترل می توانند باعث استرس شوند. اما همچنین می توانند اطلاعات مهمی را ارائه دهند که می تواند منجر به تغییرات مفید در زندگی شما شود.
- روی گوش دادن به دیگران و نشان دادن حمایت تمرکز کنید. وقتی کسی احساسات سختی را بیان می کند، او را به مثبت گرایی مسموم نبندید. در عوض، به او اجازه دهید بداند که احساسش طبیعی است و شما آنجا هستید تا گوش کنید.
اظهارات سمی
- فقط مثبت بمان!
- فقط ارتعاشات مثبت مثبت!
- می تواند بدتر باشد
- هیچ اتفاقی بی دلیل نیست.
- شکست یک گزینه نیست.
- خوشحالی یک انتخاب است.
جایگزین های غیر سمی
- در حال گوش دادن به تو هستم.
- هر اتفاقی هم که بیفتد من اینجا و در کنار تو هستم.
- این باید واقعا سخت باشد.
- گاهی اوقات اتفاقات بدی می افتد. چطور می توانم کمک کنم؟
- گاهی اوقات شکست بخشی از زندگی است.
- احساسات شما معتبر است.
مقابله با مثبت گرایی سمی
اگر با فردی روبرو هستید که تمایل دارد به احساسات منفی شما با اظهاراتی که حمایت کننده یا تأیید عاطفی نیستند پاسخ دهد، راه هایی که می توانید با مثبت گرایی سمی او مقابله کرده و به آن پاسخ دهید عبارتند از:
- در مورد آنچه احساس می کنید واقع بین باشید. هنگام مواجهه با یک موقعیت دشوار، طبیعی است که احساس استرس، نگرانی یا حتی ترس داشته باشید. از خودتان توقع بیش از حد نداشته باشید، مراقبت از خود را تمرین کنید و روی برداشتن گام هایی کار کنید که می تواند به بهبود وضعیت شما کمک کند.
- از به چالش کشیدن فردی که اظهار نظر مثبت سمی می کند نترسید. در حالی که به چالش کشیدن این نوع پاسخ می تواند ناراحت کننده باشد، مواجهه با رویکرد فرد فرصت رشد را برایش فراهم می کند. این می تواند به ویژه در صورت مواجهه با مثبت گرایی سمی در محل کار مفید باشد و به لیدر ها کمک کند تأثیر اظهارات و اقدامات خود را ارزیابی کنند.
- بدانید که اشکالی ندارد که بیش از یک چیز را احساس کنید. اگر با چالشی روبرو هستید، ممکن است نسبت به آینده نگران باشید و در عین حال امیدوار باشید که موفق شوید. احساسات شما می تواند به اندازه خود موقعیت پیچیده باشد.
- به دنبال معنایی در پشت آنچه می گذرانید باشید. «خوشبینی تراژیک» یا جستجوی معنی در پس موقعیتهای دشوار، نقطه مقابل مثبتگرایی سمی است و به گفته برخی، پادزهر این نوع پاسخها به حساب میآید.
- به احساس خود توجه کنید. دنبال کردن حسابهای «مثبت گرایی» شبکه های اجتماعی گاهی اوقات میتواند به عنوان منبع الهام باشد، اما به احساسی که پس از مشاهده و تعامل با چنین محتوایی دارید توجه کنید. اگر پس از دیدن پستهای "نشاط آور" احساس شرم یا گناه برای شما باقی میماند، ممکن است به دلیل مثبت گرایی سمی باشد. در چنین مواردی، استفاده از رسانه های اجتماعی خود را محدود کنید.
- احساسات خود را در قالب کلمات بیان کنید. هنگامی که از یک موقعیت سخت عبور می کنید، به راه هایی فکر کنید که احساسات خود را به گونه ای سازنده بیان کنید. آن ها را در یک مجله شخصی بنویسید یا با یک دوست صحبت کنید. تحقیقات نشان می دهد که تنها بیان آنچه احساس می کنید در قالب کلمات، می تواند به کاهش شدت احساسات منفی کمک کند.
در پایان به خود اجازه دهید تا همه احساسات خود را احساس کنید. این احساسات واقعی، معتبر و مهم هستند. آنها همچنین می توانند اطلاعاتی ارائه دهند و به شما کمک کنند تا چیزهایی را در مورد موقعیتی که باید برای تغییر آن تلاش کنید، ببینید.
این لزوماً به این معنی نیست که شما باید به هر احساسی که احساس می کنید عمل کنید. گاهی اوقات مهم است که با احساسات خود بنشینید و به خودتان زمان و فضا بدهید تا شرایط را پردازش کنید و قبل از اقدام، احساسات خود را بپذیرید.
مثبت گرایی سمی اغلب ظریف است و بسیاری از ما در یک مقطع زمانی درگیر این نوع تفکر بوده ایم. با این حال، با یادگیری تشخیص آن، بهتر میتوانید خود را از شر این نوع تفکر خلاص کنید و هنگامی که در حال گذراندن چیزی که آسان نیست هستید، حمایت معتبرتری ارائه کرده و یا دریافت کنید.
توجه به اظهارات سمی را شروع کنید و تلاش کنید تا به خود و دیگران اجازه دهید احساسات شما - هم مثبت و هم منفی - را احساس کنند.