بارداری دوره ایسرشار از تغییرات زیاد و مختلف است و این طبیعی است که هر از گاهی تحت تأثیر آنها قرار بگیرید. با این حال، استرس مزمن در این دوره می تواند برای سلامتی شما و کودک مضر باشد، بنابراین مهم است که اقداماتی را برای مدیریت سطح استرس خود انجام دهید.
در این مقاله، به بررسی علل بالقوه استرس عاطفی در دوران بارداری، اثرات استرس بر دوران بارداری، و برخی از راهبردهای مقابله ای می پردازیم که می تواند برای شما بسیار مفید باشد.
علل بالقوه استرس دوران بارداری
بارداری به خودی خود می تواند یک دوران استرس زا باشد، چرا که ممکن است در این دوران، در مورد نوزاد و تمام تغییرات بدن و زندگی خود نگران باشید. همچنین ممکن است در مورد سایر جنبه های زندگی خود احساس استرس کنید.
اما باید بدانید که هم استرس عاطفی مربوط به بارداری و هم سایر دلایل روانی-اجتماعی استرس می تواند بر سلامت شما و رشد جنین تأثیر بگذارد.
استرس مرتبط با بارداری
جنبه هایی از بارداری وجود دارند که می توانند به طور خاص استرس زا باشند. برخی از این موارد عبارتند از:
- علائم مرتبط با بارداری مانند کسالت صبحگاهی، حالت تهوع، خستگی، کمردرد، بی خوابی و یبوست
- تغییرات هورمونی، که می تواند باعث نوسانات خلقی شود و بر توانایی شما برای مقابله با استرس تأثیر بگذارد
- عوارض سلامتی، که ممکن است بر سلامت شما یا سلامت کودک تأثیر بگذارد
- نگرانی در مورد سلامت و ایمنی نوزاد
- ترس از روند زایمان
- اضطراب در مورد تربیت فرزند و اینکه چگونه زندگی شما تغییر خواهد کرد
- نگرانی در مورد آنچه می خورید، می نوشید یا انجام می دهید، و اینکه آیا این ها برای نوزاد بی خطر است یا خیر
- نگرانی در مورد تأثیر بارداری بر بدن و تغییر ظاهر شما
سایر علل استرس
به غیر از عوامل مرتبط با بارداری، ممکن است به دلایل دیگری نیز استرس داشته باشید. جنیفر مک ماهون، روانپزشک دوران بارداری (پریناتال) در این باره می گوید:
استرس دوران بارداری می تواند ناشی از طیف گسترده ای از رویدادها، از مسائل آزاردهنده روزمره تا حوادث آسیب زا باشد.
اینها برخی دیگر از دلایل بالقوه استرس هستند:
- رویدادهای منفی زندگی، مانند از دست دادن شغل، یک بیماری جدی، یک تصادف بزرگ، مرگ یکی از عزیزان یا طلاق
- عوامل استرسزای مزمن که باعث استرس طولانیمدت میشوند، مانند مشکلات مالی، وضعیت مسکن، مورد سوء استفاده قرار گرفتن یا مشکلات جدی سلامتی
- فجایع و بلای ناگهانی، مانند طوفان، زلزله، سیل، حملات تروریستی، یا حوادث تیراندازی
- عوامل اجتماعی-فرهنگی، مانند نژادپرستی، یا قرار گرفتن در معرض جرم یا خشونت
همچنین بخوانید: 15 روش برای بازیابی آرامش در روزهای پر استرس
اثرات استرس دوران بارداری
دکتر مک ماهون میگوید:
سطح استرسی که تجربه میکنید میتواند در تعیین تأثیر روی شما و کودکتان نقش داشته باشد. به عنوان مثال، استرس خفیف و متناوب ممکن است تأثیر نامطلوبی بر سلامت شما نداشته باشد - در واقع، حتی ممکن است تأثیر مفیدی نیز داشته باشد. با این حال، احساس استرس عاطفی یا اضطراب مکرر یا برای مدت طولانی، یا احساس ناتوانی در مقابله با استرسی که تجربه می کنید، می تواند بر بارداری و جنین شما تأثیر بگذارد.
چگونه استرس عاطفی دوران بارداری می تواند شما را تحت تاثیر قرار دهد
استرس عاطفی در دوران بارداری می تواند به طرق مختلف شما را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از این مسیر های تاثیر عبارتند از:
- علائم بارداری: استرس می تواند علائم مرتبط با بارداری را تشدید کند که این می تواند بر ناراحتی شما بیفزاید.
- عادات غذایی تغییر یافته: به گفته دکتر مک ماهون، احساس استرس می تواند باعث شود که شما بیشتر یا کمتر از حد معمول غذا بخورید یا بر کیفیت رژیم غذایی شما تأثیر بگذارد. عادات غذایی شما می تواند بر وزن شما تأثیر بگذارد و کمبود وزن یا اضافه وزن در دوران بارداری می تواند خطر عوارضی مانند زایمان زودرس یا دیابت بارداری را افزایش دهد.
- مصرف مواد مخدر: به گفته دکتر مک ماهون، قرار گرفتن مکرر در معرض استرس قابل توجه می تواند شما را به سیگار کشیدن، نوشیدن الکل یا مصرف سایر مواد مخدر در دوران بارداری تحریک کند که این می تواند برای شما و جنین مضر باشد.
- عوارض بارداری: یک مطالعه در سال 2015 به این نتیجه رسید که تجربه استرس، اضطراب یا افسردگی در دوران بارداری می تواند خطر عوارض بارداری مانند وزن کم نوزاد هنگام تولد و زایمان زودرس را افزایش دهد.
چگونه استرس دوران بارداری می تواند بر نوزاد شما تأثیر بگذارد
یک مطالعه در سال 2013 نشان داد که استرس دوران بارداری می تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر نوزاد تأثیر بگذارد:
- اثر مستقیم: کورتیزول یا همان هورمون استرس، نقش مهمی در رشد جنین ایفا می کند، بنابراین سطوح اضافی کورتیزول در بدن شما می تواند بر مغز نوزاد تاثیر بگذارد.
- تأثیر غیرمستقیم: استرس میتواند بر سلامتی شما تأثیر بگذارد و عوارض مرتبط با بارداری ایجاد کند که این به نوبه خود میتواند بر سلامت نوزاد تأثیر بگذارد.
اینها برخی از تاثیراتی هستند که استرس دوران بارداری می تواند به طور بالقوه بر نوزاد بگذارد:
- نرخ بالای بیماری نوزادان: یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که سطوح بالاتر استرس در دوران بارداری با افزایش خطر ابتلای نوزاد به عفونت در سال اول زندگی مرتبط است. محققان این مطالعه خاطرنشان می کنند که استرس در مراحل بعدی بارداری ممکن است به ویژه بر سیستم ایمنی نوزاد تأثیر بگذارد.
- افزایش حساسیت به استرس: یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که استرس دوران بارداری میتواند باعث شود که کودک در زندگی بزرگسالی خود دچار اختلال عاطفی و حساسیت بیش از حد به استرس شود.
- کیفیت ضعیف تر روابط: یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که استرس در دوران بارداری می تواند بر کیفیت تعاملات و روابط اجتماعی کودک تأثیر بگذارد.
- افزایش خطر ابتلا به بیماریها: یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که استرس دوران بارداری میتواند خطر ابتلا به افسردگی و همچنین سایر بیماریهای سلامتی مانند چاقی، بیماری های قلبی و سندرم متابولیک را در کودک افزایش دهد.
- تاخیر در رشد: به گفته دکتر مک ماهون، استرس دوران بارداری به طور بالقوه می تواند خطر تاخیر در رشد حرکتی و عملکرد شناختی ضعیف در کودکان را افزایش دهد.
با این حال، به گفته دکتر مک ماهون توجه به این نکته مهم است که این اثرات باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرند، زیرا بسیاری از این مطالعات شامل نمونه های کوچکی هستند. علاوه بر این، در حالی که آنها اغلب ارتباط را ثابت می کنند، شواهد اضافی برای اثبات قطعی علیت مورد نیاز است.
مراقبت و پشتیبانی می تواند کمک کننده باشد
دکتر مک ماهون میگوید:
اگرچه خطر پیامدهای نامطلوب ممکن است برای افرادی که در دوران بارداری دچار استرس میشوند، افزایش یابد، اما بیشتر نوزادان تحت تأثیر قرار نمیگیرند و اینکه هرگونه عوارض جانبی را میتوان با حمایت بیشتر و مشارکت در مراقبت کاهش داد.
مقابله با استرس عاطفی در دوران بارداری
دکتر مک ماهون چند استراتژی را پیشنهاد می کند که می تواند به شما در مقابله با استرس عاطفی در دوران بارداری کمک کند:
- با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید: تجربیات و علائم خود را با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در میان بگذارید. او می تواند شما را برای ارزیابی و حمایت بیشتر به یک ارائه دهنده مراقبت های روانی ارجاع دهد.
- خود را در اولویت قرار دهید: سعی کنید مراقبت از خود را در اولویت قرار دهید. مطمئن شوید که خواب کافی و رژیم غذایی سالم و متعادلی دارید. زمانی که به آن نیاز دارید استراحت کنید و کارهایی که دیگر قادر به انجام آنها نیستید را کاهش دهید.
- به دنبال حمایت باشید: برای حمایت با خانواده یا دوستان خود تماس بگیرید. با آنها در مورد آنچه شما را تحت فشار قرار می دهد صحبت کنید. به طور منظم با آنها وقت بگذرانید و در صورت نیاز از آنها کمک بخواهید.
- به کلاس آموزش زایمان بروید: به کلاسی بپیوندید که می تواند به شما کمک کند بفهمید در طول فرآیند زایمان چه انتظاری دارید. همچنین اکثر کلاس ها تمرینات تنفسی و ریلکسیشن را آموزش می دهند که می تواند به شما در مقابله با استرس عاطفی دوران بارداری کمک کند. احساس آمادگی بیشتر برای روند زایمان می تواند به کاهش بخشی از اضطراب شما در مورد آن کمک کند.
- تمرینات تمدد اعصاب را انجام دهید: یوگا، مدیتیشن، تمرینهای تنفسی و تمرینهای ذهن آگاهی میتوانند به شما در داشتن آرامش کمک کنند. تکنیکی را پیدا کنید که برای شما مفید است و آن را به طور منظم تمرین کنید.
- راههای خروجی سالم برای دفع استرس پیدا کنید: یافتن راههای سالم برای دفع فشار مهم است. سعی کنید به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردید ادامه دهید. یا سرگرمی جدیدی پیدا کنید که از آن لذت می برید، کارهایی مانند مانند نقاشی کردن، پیاده روی یا حل کردن جدول کلمات متقاطع. خودتان را با چیزی لذت بخش، مانند ماساژ قبل از تولد، درمان کنید.
- به یک گروه پشتیبانی بپیوندید: یک گروه پشتیبانی می تواند به شما کمک کند با افرادی که تجربیات مشابهی دارند ارتباط برقرار کنید و این بسیار مفید است. این می تواند منبع تایید، پشتیبانی و الهام باشد.
سخنی از دنیای موسیقی درمانی در مورد استرس عاطفی دوران بارداری
کنترل استرس در بهترین زمان می تواند دشوار باشد، اما اگر باردار هستید کنترل آن می تواند بسیار سخت تر باشد. چه استرس شما مربوط به بارداری باشد یا ناشی از عوامل دیگر، مهم است که اقدامات لازم را برای شناسایی علت و رفع آن انجام دهید. اولویت دادن به سلامتی و رفاه خود و دریافت کمک از نزدیکان یا در صورت نیاز از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی حرفه ای نیز می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.