سومنی فوبیا یا خواب هراسی، یک ترس شدید از خواب است. زمانی که استرس و اضطراب در مورد خوابیدن یا به خواب رفتن به یک فوبیا تبدیل می شود، این اختلال هراس اتفاق می افتد.
افراد مبتلا به خواب هراسی نگرانی بیش از حد در مورد خواب را تجربه می کنند، ممکن است در طول روز در تمرکز مشکل داشته باشند، ممکن است خواب را به تأخیر بیندازند و ممکن است هنگام مواجهه با احتمال خوابیدن، احساسات فیزیکی مانند ضربان قلب سریع و حالت تهوع را تجربه کنند.
فهرست عناوین
فوبیا هایی مانند خواب هراسی در جمعیت جهان رایج است: 12.5٪ از مردم در مقطعی از زندگی خود با فوبیا سروکار دارند و در هر سال، حدود 9٪ از بزرگسالان یک فوبی خاص را تجربه می کنند. در حالی که ما دقیقا نمی دانیم چه تعداد از افراد خواب هراسی را تجربه می کنند، تحقیقات نشان می دهد که بیش از 40 میلیون بزرگسال در ایالات متحده به اختلال خواب مزمن مبتلا هستند.
افراد مبتلا به سومنی فوبیا یا خواب هراسی فقط در مورد خواب استرس یا اضطراب ندارند. هنگامی که به این اختلال هراس دچار می شوید، ترس بر زندگی شما مسلط می شود و عملکردتان را در هنگام فوبیا دشوار می کند. مدام به چیزی فکر می کنید که از آن می ترسید. هر فکری که در مورد آن دارید شما را بیشتر مضطرب می کند و سعی می کنید تا حد امکان از آن دوری کنید. ترسی که احساس می کنید منطقی نیست. در واقعیتف به خواب رفتن به افرادی که خواب‌هراسی یا سومنی فوبیا دارند آسیبی نمی‌رساند، اما این احساس در آن ها وجود دارد که خواب برای آن ها خطرناک است.
برخی از علائم رایج خواب هراسی عبارتند از:
- به تعویق انداختن زمان خواب برای اینکه مجبور نباشید با خواب روبرو شوید
- داشتن افکار وسواسی در مورد خواب در روز و شب
- مشکل در تمرکز در زندگی روزمره به دلیل نگرانی شدید
- کم تحمل و حساس بودن و مستعد نوسانات خلقی
- نیاز داشتن به عواملی که حواس‌تان را پرت می‌کنند، مانند روشن کردن چراغ‌ها یا تلویزیون
- داشتن علائم فیزیکی هراس، مانند تنفس سخت، سنگینی قفسه سینه، تپش قلب، دست‌های سرد و مرطوب و حالت تهوع
کودکانی که خواب‌هراسی دارند ممکن است به شدت در مقابل خواب مقاومت کنند، مکررا گریه کنند یا عصبانی شوند، نتوانند به تنهایی بخوابند و مکرر از خواب بیدار شوند. اگر مشکوک هستید که فرزندتان به سومنی فوبیا یا ترس از خواب دچار است، با پزشک اطفال خود صحبت کنید.
تشخیص خواب هراسی یا سومنی فوبیا
اگر علائم خواب‌هراسی را دارید، اولین قدم شما باید تماس با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی باشد. در هنگام مراجعه به پزشک، بصورت فیزیکی معاینه خواهید شد و همچنین در مورد سلامتی و تندرستی شما سؤالاتی پرسیده می شود. پزشک شما ممکن است بخواهد دلایل پزشکی علائم شما را رد کند یا از شما برای اختلالات خواب ممکن آزمایش بگیرد. گاهی اوقات داروهایی که برای اختلالات سیستم عصبی مرکزی مصرف می‌کنید می‌توانند باعث فوبیا یا علائم اضطراب شوند.
اگر مشخص شود که شما فوبیا را تجربه می کنید، احتمالاً به یک روانشناس یا روانپزشک ارجاع داده می شوید که گزینه های روان درمانی و یا دارو درمانی را با شما در میان می گذارد.
علل خواب هراسی یا ترس از خوابیدن
پزشکان و روانپزشکان مطمئن نیستند که دقیقا چه چیزی باعث خواب‌هراسی می‌شود، و این احتمال وجود دارد که علل آن از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. خواب‌هراسی اغلب با اختلالات خواب (پاراسومنیاهای خواب) مرتبط است. این امکان وجود دارد که تجربه یک اختلال خواب باعث ترس بیشتر فرد از به خواب رفتن شود.
اختلالات خواب مرتبط با خواب هراسی عبارتند از:
بسیاری از افراد مبتلا به خواب‌هراسی یا سومنی فوبیا، از مرگ در خواب ترس دارند. علاوه بر این، ارتباط قوی بین خواب‌هراسی و اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD) وجود دارد. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2018 که در مجله پزشکی خواب بالینی منتشر شد، نشان داد که ترس از خواب ممکن است یکی از علائم اختلال استرس یا اضطراب بعد از سانحه و مربوط به تغییرات سیستم عصبی و حالت بیش‌هوشیاری باشد که در طول PTSD رخ می‌دهد.
همچنین بخوانید: اضطراب خواب چیست و چگونه می توان بر آن غلبه کرد؟
درمان خواب‌هراسی یا سومنی فوبیا
خواب‌هراسی معمولاً به روشی که سایر فوبی‌ها درمان می‌شوند، با ترکیبی از روان درمانی و دارو درمانی درمان می‌شود.
روش های درمانی مختلفی برای درمان فوبیایی مانند خواب هراسی استفاده می شود، مانند:
درمان شناختی-رفتاری (CBT): این نوع درمان به بیماران می آموزد که نسبت به افکار متفاوتی که دارند بیشتر آگاه شوند تا بتوانند درک کنند که چگونه افکارشان بر احساسات و رفتارهایشان تأثیر می گذارد. تحقیقات نشان داده است که درمان شناختی رفتاری یا CBT یک درمان موثر برای ترس از خواب است، به ویژه برای افرادی که دارای اختلال استرس یا اضطراب پس از سانحه (PTSD) نیز هستند.
درمان شناختی-رفتاری برای بی خوابی (CBT-i): این نوع خاصی از درمان شناختی رفتاری است که بر مسائل خواب و ترس ها تمرکز دارد. CBT-i دارای پنج مولفه است: تکنیک‌های آرام‌سازی، آموزش بهداشت خواب، کنترل محرک‌ها، آگاهی یا تجدید ساختار شناختی و شیوه‌های تثبیت خواب. تصور می شود که این روش درمانی برای درمان مشکلات مربوط به خواب موثر و ایمن است.
مواجهه درمانی: این نوع درمان راهی ایمن و با دقت برنامه ریزی شده را به بیماران ارائه می دهد تا خود را در معرض چیزی قرار دهند که از آن می ترسند. مواجهه درمانی یک روش رایج است که برای رسیدگی و درمان فوبیاهای خاص استفاده می شود.
دارو درمانی در درمان سومنی فوبیا یا خواب هراسی
برای کمک به اضطراب و فوبیا می توان از داروهای خاصی استفاده کرد. داروها معمولاً هنگامی که با روان درمانی ترکیب می شوند بهترین کارکرد را دارند. گزینه های دارویی برای خواب هراسی عبارتند از:
- بتا بلاکر ها یا مسدود کننده های بتا
- بنزودیازپین ها
مقابله با خواب‌هراسی یا ترس از خوابیدن
افراد مبتلا به خواب‌هراسی نه تنها احساس وحشت و اضطراب را در اطراف خواب تجربه می‌کنند، بلکه اغلب به‌طور مزمن دچار کمبود خواب می‌شوند، که تنها تأثیر عاطفی این اختلال هراس را بدتر می‌کند. کمبود خواب مزمن همچنین می تواند مشکلات سلامتی شما را بدتر کند و شما را مستعد ابتلا به فشار خون بالا، مشکلات قلبی، سکته مغزی و دیابت کند.
به همین دلیل است که اطمینان از رعایت بهداشت خواب خوب واقعا می تواند کمک کننده باشد. برای بالا بردن بهداشت خواب می توانید موارد زیر را انجام دهید:
- یک یا دو ساعت قبل از خواب گوشی تلفن همراه و سایر دستگاه های دیجیتال خود را خاموش کنید
- بصورت منظم ورزش کنید
- ذهن آگاهی و مدیتیشن را به برنامه روزانه خود اضافه کنید
- هنگام خواب موسیقی آرامش بخش پخش کنید – چیزی شبیه به پادکست های دنیای موسیقی برای خواب آرام
- وقتی که نزدیک به زمان خواب هستید، ایمیل و پیام های کاری خود را بررسی نکنید
- از مصرف مواد محرک مانند قهوه، شکلات یا نیکوتین در مواقع نزدیک شدن به زمان خواب خودداری کنید
سخنی از دنیای موسیقی درمانی در مورد سومنی فوبیا یا خواب هراسی
تجربه خواب هراسی می تواند بسیار چالش برانگیز باشد و بر تمام جنبه های زندگی شما تأثیر بگذارد. بسیاری از افراد مبتلا به فوبیا از آنچه تجربه می کنند احساس شرم دارند و به سختی می توانند برای آن از دیگران کمک بگیرند. درک این نکته مهم است که شما تنها نیستید و کمک های زیادی برای شما وجود دارد.
فوبیا ها بسیار شایع و قابل درمان هستند. لطفاً آنچه را که می گذرانید با یک دوست قابل اعتماد به اشتراک بگذارید و برای پشتیبانی با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا درمانگر خود تماس بگیرید. شما شایسته این هستید که دوباره احساس خوبی داشته باشید و بیشتر شبیه خودتان باشید.
