ما می دانیم که موسیقی تأثیر مثبتی بر مغز ما دارد، اما میزان تاثیر آن، ممکن است تعجب آور باشد. چندی پیش بود که زنان باردار بیرون می رفتند و هدست و موسیقی های موتزارت را می خریدند تا حتی قبل از اینکه کودکشان اولین نفس خود را بکشد، به او برتری بخشند. و هنگامی که او شروع به نفس کشیدن میکرد، یک آلت موسیقی در دست او میگذاشتند و میدانستند که با این کار، او در مدرسه بهتر عمل می کند.
موسیقی بخش بزرگی از زندگی است. چه بخواهیم و چه نخواهیم، چه آن را دوست داشته باشیم یا نه، آن را در همه جا می شنویم، از بازارها و فروشگاهها و باشگاه های ورزشی مختلف گرفته، تا جایی که در ترافیک منتظریم و ماشینی که در کنار ما است، سطح بیس سنگین و ویران کننده خود را با ما و بقیه به اشتراک می گذارد.

با علم بر اینکه موسیقی روی مغز ما تأثیر می گذارد، بیایید کمی دقیق تر به روش باورنکردنی این جذاب شنیدنی برای ایجاد تغییر در مغزمان نگاه کنیم.
اولین چیزی که باید بدانید این است که نوع و سبک موسیقی که دوست دارید به آن گوش دهید مهم نیست. این خبر خیلی خوبی است، زیرا هرکسی سلیقه های متفاوتی در عرصه موزیک و آهنگ دارد. تحقیقات نشان میدهد که صرفنظر از نوع موسیقی، ماهیت آن که بر پایه تکرار و ملودی سازمانیافته است، بر مناطقی از مغز که مسئول کنترل حرکت، برنامهریزی، توجه و تمرکز و حافظه است، تأثیر میگذارد.
در اینجا 3 روش خاصی که موسیقی بر مغز ما تأثیر می گذارد را برای شما شرح میدهیم:
1. موسیقی می تواند شخصیت را پیش بینی کند.
پروفسور آدریان نورث از دانشگاه هریوت وات بریتانیا، بزرگترین مطالعه تا به امروز را در مورد رابطه موسیقی با شخصیت ما انجام داده است. او می گوید:
"دهه هاست که می دانیم افرادی که سبک های موسیقی راک و رپ را دوست دارند سرکش و طرفداران اپرا ثروتمند و تحصیلکرده هستند، اما برای اولین بار تحقیقات نشان داده است که شخصیت افراد با طیف گسترده تری از سبک های موسیقی نیز مرتبط است. ”

او همچنین اشاره می کند که شنوندگان هوی متال، در حالی که معمولاً جوان تر هستند، ویژگی های شخصیتی مشابهی با شنوندگان موسیقی کلاسیک دارند.
او در مطالعه خود روی بیش از 36000 نفر در بیش از 60 کشور جهان دریافت:
طرفداران آهنگ های ایندی (Indie) عزت نفس پایینی دارند و خیلی سخت کوش نیستند، اما خلاق هستند.
طرفداران سبک موسیقی هوی متال (Heavy Metal) بسیار خلاق و با خود راحت هستند، اما چندان اهل بیرون رفتن و سخت کوشی نیستند.
طرفداران آهنگ رپ (Rap) از عزت نفس بالایی برخوردارند و برون گرا هستند.
طرفداران ژانر موزیک دنس (Dance) خلاق و خوش برخورد هستند، اما خیلی مهربان و سخاوتمند نیستند.
طرفداران سبک های کانتری (Country) و وسترن (western) بسیار سخت کوش و برون گرا هستند.
طرفداران ژانر موزیک رگه، رگی یا رگا (Reggae) عزت نفس بالایی دارند و خلاق، برونگرا، مهربان، سخاوتمند و با خودشان راحت هستند، اما خیلی سختکوش نیستند.
دوستداران موسیقی کلاسیک (Classical) عزت نفس بالایی دارند، خلاق بوده و با خود راحت هستند، اما برون گرا نیستند.
طرفداران بلوز (Blues) عزت نفس بالایی دارند و خلاق، برون گرا و با خودشان راحت هستند.
طرفداران راک اند رول (Rock ‘n’ roll) عزت نفس بالایی دارند و بسیار خلاق، سخت کوش و با خودشان راحت هستند اما خیلی مهربان و سخاوتمند نیستند.
نکته اصلی این مطالعه این است که ممکن است بتوانیم به سادگی، با انداختن نگاهی به لیست پخش موسیقی افراد، یک دید کلی از شخصیت آنها داشته باشیم.
2. موسیقی می تواند خلاقیت را بهبود بخشد.
مقالهای که در سال ۲۰۱۳ در مجله علوم اعصاب اروپایی (European Journal of Neuroscience) منتشر شد، ادعا میکند که یک طنین با ساختمانی در سطح صداهای متوسط، میتواند به جریان یافتن خلاقیت و تفکر ما کمک کند. صداهایی مانند چیزی که در موسیقی امبینت (Ambient) میشنویم، ما را وادار میکند تا به اندازه کافی برای پردازش آنها تلاش کنیم، و این باعث ارتقای پردازش انتزاعی میشود. این همان پردازشی است که تفکر خلاق را شعله ور می کند.
توجه به این نکته مهم است که در استفاده از موسیقی، سطح سر و صدای آن بسیار اهمیت دارد. مطمئناً پمپاژ کردن سر و صدای زیاد ممکن است به افزایش سطح انرژی ما کمک کند، اما وقتی نوبت به فکر کردن می رسد، همین سطح بالای سر و صدا، ما را تا حدی تحت تأثیر قرار میدهد که می تواند فرآیندهای فکری ما را مهار کرده و بر بهرهوری مغزمان تأثیر بگذارد.
همچنین بخوانید: چگونه هارد دیسک ذهنی خود را یکپارچه سازی کنیم؟
3. موسیقی می تواند دامنه توجه را بهبود بخشد.
مطالعهای که در دانشگاه استنفورد انجام شد، نشان داد که موسیقی بخشهایی از مغز را درگیر میکند که با توانایی ما برای توجه مرتبط است. در این مطالعه سعی شد با استفاده از وقفه های کوچک در موسیقی و انتقال بین قطعات سریع و آهسته، افرادی که در طول روز به موسیقی گوش میکنند را تحلیل کنند.
آنها دریافتند که موسیقی می تواند مغز را در طول زمان درگیر نگه دارد، و فرآیندهایی که مغز ما برای گوش دادن به موسیقی استفاده می کند، در واقع توانایی آن را برای پیش بینی رویدادهای آینده و در عین حال حفظ توجه برای مدت زمان طولانی تر افزایش میدهد.
دکتر دانیل لویتین، یکی از بانیان این مطالعه و نویسنده کتاب "این مغز شما در موسیقی است" توضیح میدهد که:
"نتایج این مطالعه میتواند ما را به حل مسئله تحلیل صداهای همپوشانی شده در محیط نزدیکتر کند. این همان چیزی است که ما میتوانیم بوسیله آن، یک مکالمه را در یک اتاق شلوغ و پر از مکالمات مختلف دنبال کنیم."
"همچنین مقدار زیادی از یافتههای علمی وجود دارد که نشان می دهد موسیقی بر احساسات و تعاملات اجتماعی ما تأثیر می گذارد. آنچه ما مطمئناً می دانیم این است که موسیقی برای افراد مختلف حاوی چیزهای متفاوتی است، اما نمی توان انکار کرد که گوش دادن به آن شیمی مغز همه ما را تغییر می دهد."
در هر صورت، چه به آهنگ کانتری گوش کنیم یا کلاسیک، راک یا جاز، اغلب به سراغ موسیقی میرویم تا روحیه خوبی به ما بدهد، به ما انگیزه بدهد و حتی آرام مان کند. و این گونه است که موسیقی ما را به یکدیگر وصل میکند.